Porzekadła
"Porzekadła", autorstwa profesora Jerzego Bralczyka, to bogate kompendium zawierające omówienie ponad 300 najpopularniejszych powiedzeń. Autor w kilkunastu tematycznych rozdziałach precyzyjnie, acz z dużą dozą humoru, rozkłada poszczególne porzekadła na czynniki pierwsze. Dzięki lekturze dowiemy się między innymi, dlaczego Dobremu wszędzie dobrze, Śmiałym szczęście sprzyja, a Kto śpi, nie grzeszy.
Czytając książkę, zastanowimy się też, czy lepiej mieć pusty lub pełny żołądek, poznamy sekret nocnych transformacji kotów oraz ulubioną siedzibę wilków. Na przykładzie kilkunastu haseł prześledzimy także funkcję baby, głupca i diabła w języku, i być może spojrzymy na nich przychylnym okiem. Część porzekadeł, zilustrowana łatwo rozpoznawalną kreską Henryka Sawki, obrazuje sytuacje dobrze znane z życia codziennego, które niejednokrotnie można byłoby podsumować Mądry Polak po szkodzie lub Historia lubi się powtarzać.
Opis pochodzi od wydawcy
Odpowiedzialność: | Jerzy Bralczyk ; rysunki Henryk Sawka. |
Hasła: | Język polski Przysłowia Analiza i interpretacja |
Adres wydawniczy: | Olszanica : Bosz, 2020. |
Wydanie: | Wydanie I. |
Opis fizyczny: | 302, [2] strony : ilustracje, fotografie ; 26 cm. |
Forma gatunek: | Książki. Publikacje popularnonaukowe. |
Dziedzina: | Językoznawstwo Historia |
Powstanie dzieła: | 2020 r. |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
- BÓG
- Kogo Bóg chce ukarać, temu rozum odbiera
- Pan Bóg nierychliwy, ale sprawiedliwy
- Strzeż mnie Bóg od przyjaciół, z wrogami poradzę sobie sam
- Śmierć i żona od Boga przeznaczona
- Święty Boże nie pomoże
- Gość w dom, Bóg w dom
- Sen mara - Bóg wiara
- Jak Pan Bóg dopuści, to i z kija wypuści
- Strzeżonego Pan Bóg strzeże
- Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje
- Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie
- Jak trwoga, to do Boga
- Panu Bogu świeczkę i diabłu ogarek
- Bóg dał, Bóg wziął
- Człowiek strzela, Pan Bóg kule nosi
- DIABEŁ, PIEKŁO, GRZECH
- Nie taki diabeł straszny, jak go malują
- Ciekawość pierwszy stopień do piekła
- Dobrymi chęciami piekło wybrukowane
- Modli się pod figurą, a diabła ma za skórą
- Gdzie diabeł nie może, tam babę pośle
- Wzięli diabli krowę, niech wezmą i cielę
- Złego diabli nie wezmą
- Co nagle, to po diable
- Kto daje i odbiera, ten się w piekle poniewiera
- Nie budź licha, kiedy śpi
- Jak się człowiek śpieszy, to się diabeł cieszy
- W starym piecu diabeł pali
- Wstąpił do piekieł, po drodze mu było
- Rada by dusza do raju, ale grzechy nie puszczają
- Kto śpi, nie grzeszy
- ŻYCIE I ŚMIERĆ
- Starość nie radość
- Dziś się żyje, jutro gnije
- Człowiek raz się rodzi i raz umiera
- Używaj świata, póki służą lata
- Póty dzban wodę nosi, póki się ucho nie urwie
- Jeszcze się taki nie narodził, co by wszystkim dogodził
- Dłużej klasztora niż przeora
- Król umarł, niech żyje król
- Przyszła kryska na Matyska
- Wszystko ma swój koniec
- W domu powieszonego nie mówi się o sznurku
- Kto mieczem wojuje, od miecza ginie
- Miłe złego początki, lecz koniec żałosny
- DOBRZE, ŹLE, SPRAWIEDLIWIE
- Wszystko dobre, co się dobrze kończy
- Nigdy nie jest tak źle, żeby nie mogło być gorzej
- Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej
- Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma
- Na frasunek dobry trunek
- Lepszy rydz niż nic
- Lepsze jest wrogiem dobrego
- Nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło
- Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
- Dobremu wszędzie dobrze
- Kto pierwszy, ten lepszy
- Wart pałac Paca, a Pac pałaca
- Wedle stawu grobla
- Dobrego i karczma nie zepsuje, złego i kościół nie naprawi
- Nieszczęścia chodzą parami
- Oliwa sprawiedliwa na wierzch wypływa
- Nie czyń drugiemu, co tobie niemiło
- KOBIETA, MĘŻCZYZNA, DZIECKO
- Nie miała baba kłopotu, kupiła sobie prosię
- Dobra żona - męża korona
- Baba z wozu, koniom lżej
- Kobieta zmienną jest
- Kobiety nie bij nawet kwiatem
- Baba swoje, chłop swoje
- Chłop mowny a kot łowny z głodu nie zemrą
- Każda potwora znajdzie swego amatora
- Dzieci i ryby głosu nie mają
- Małe dzieci - mały kłopot, duże dzieci - duży kłopot
- Bieda z dziećmi, bieda i bez dzieci
- CIAŁO I JEGO GŁÓD
- Głód - najlepszy kucharz
- Kto zjada ostatki, ten piękny i gładki
- Nie samym chlebem człowiek żyje
- Jak cię widzą, tak cię piszą
- Cierp ciało, kiedy ci się chciało
- Bliższa ciału koszula
- W zdrowym ciele zdrowy duch
- Syty głodnego nie zrozumie
- Pieczone gołąbki nie lecą same do gąbki
- Głodnemu chleb na myśli
- Chłodno, głodno i do domu daleko
- Apetyt rośnie w miarę jedzenia
- Chciwego nie nasycisz
- CZŁOWIEK JAKO JEGO CZĘŚĆ
- Oko za oko, ząb za ząb
- Nie wie lewica, co czyni prawica
- Jednym uchem wleciało, drugim wyleciało
- Nie wsadzaj nosa do cudzego prosa
- Nie nos dla tabakiery, lecz tabakiera dla nosa
- Gdyby ciocia miała wąsy, toby był wujaszek
- Strach ma wielkie oczy
- Ściany mają uszy
- Biednemu zawsze wiatr w oczy
- Paluszek i główka to szkolna wymówka
- Nie kładź palca między drzwi
- Daj mu palec, a on całą rękę chwyta
- Ręka rękę myje
- Wśród ślepych jednooki królem
- Pańskie oko konia tuczy
- Za wysokie progi na moje nogi
- Głową muru nie przebijesz
- Co w głowie, to na języku
- Koniec języka za przewodnika
- Co z oczu, to i z myśli
- ROZUM, WOLA I PRAWDA
- Myślę, więc jestem
- Chcieć to móc
- Potrzeba jest matką wynalazków
- Dla chcącego nic trudnego
- Co dwie głowy, to nie jedna
- Błądzić jest rzeczą ludzką
- Długie włosy, krótki rozum
- Zjesz beczkę soli, nim poznasz do woli
- Prawda w oczy kole
- Kłamstwo ma krótkie nogi
- Kto pyta, nie błądzi
- Kto nie ma w głowie, ten ma w nogach
- Wszystko można, byle z ostrożna
- Od wódki rozum krótki
- Jak nie potrafisz, nie pchaj się na afisz
- Dlatego dzwon głośny, że wewnątrz próżny
- MĄDRY I GŁUPI
- Nauka nie idzie w las
- Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci
- Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał
- Poznać głupiego po śmiechu jego
- Przemówił dziad do obrazu
- Mowa jest srebrem, a milczenie złotem
- Ucz się, ucz, a garb ci sam urośnie
- Słyszał, że dzwonią, ale nie wie, w którym kościele
- Uczył Marcin Marcina
- Bez ciekawości nie ma mądrości
- Lepiej z mądrym zgubić, niż z głupim znaleźć
- Mądry głupiemu ustępuje
- Nadzieja jest matką głupich
- Nikt nie jest prorokiem we własnym kraju
- Bodajbyś cudze dzieci uczył!
- Głupich nie sieją, sami się rodzą
- Każdy głupi ma swój rozum
- Głupi ma zawsze szczęście
- Mądrej głowie dość dwie słowie
- PRACA I SŁUŻBA
- Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść
- Szewc bez butów chodzi
- Żadna praca nie hańbi
- Bez pracy nie ma kołaczy
- Jaka praca, taka płaca
- Módl się i pracuj
- Każdy orze, jak może
- Kto nie pracuje, ten nie je
- Każdy sobie rzepkę skrobie
- Ten się nie myli, kto nic nie robi
- Kazał pan, musiał sam
- Pan każe, sługa musi
- Służba nie drużba
- Nie święci garnki lepią
- Tak krawiec kraje, jak materii staje
- Każdy jest kowalem swojego losu
- Kujmy żelazo, póki gorące
- Trudno dwóm panom służyć
- Murzyn zrobił swoje, murzyn może odejś
- UPŁYW CZASU
- Czas to pieniądz
- Szkoda czasu i atłasu
- Koniec wieńczy dzieło
- Komu w drogę, temu czas
- Czekaj tatka latka
- Kto późno przychodzi, ten sam sobie szkodzi
- Lepiej późno niż wcale
- Śpiesz się powoli
- Zrób dziś, co masz zrobić jutro
- Nie chwal dnia przed zachodem słońca
- Stara miłość nie rdzewieje
- Szczęśliwi czasu nie liczą
- Czas najlepszy lekarz
- CZAS I LOS
- Co się stało, to się nie odstanie
- Co się odwlecze, to nie uciecze
- Historia lubi się powtarzać
- Co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr
- Co komu pisane, to go nie minie
- Co ma wisieć, nie utonie
- Fortuna kołem się toczy
- Nie czas żałować róż, gdy płoną lasy
- Po nas choćby potop
- Dziwnie się plecie na tym bożym świecie
- Co rok, to prorok
- Ten się śmieje, kto się śmieje ostatni
- BOGATY I BIEDNY
- Co za dużo, to niezdrowo
- Zanim tłusty schudnie, chudy umrze
- Oszczędnością i pracą ludzie się bogacą
- Śmiałym szczęście sprzyja
- Bogatemu diabeł dzieci kołysze
- Poznać pana po cholewach
- Co wolno wojewodzie, to nie tobie
- Prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie
- Zamienił stryjek siekierkę na kijek
- Pieniądze szczęścia nie dają
- Szlachcic na zagrodzie równy wojewodzie
- Zastaw się, a postaw się
- Czym chata bogata, tym rada
- Choć goło, ale wesoło
- Choć ubogo, ale chędogo
- CNOTY, WADY I UCZUCIA
- Prawdziwa cnota krytyk się nie boi
- Nie suknia zdobi człowieka
- Człowiek - to brzmi dumnie
- Kochajmy się jak bracia, liczmy się jak Żydzi
- Wiódł ślepy kulawego
- Dla towarzystwa Cygan dał się powiesić
- Kto się lubi, ten się czubi
- Na upór nie ma lekarstwa
- Kto nie ma szczęścia w kartach, ma szczęście w miłości
- Serce nie sługa
- Zemsta jest rozkoszą bogów
- Wiara góry przenosi
- Moja chata z kraja
- Kto milczy, ten się zgadza
- Złość piękności szkodzi
- Kto drogi prostuje, w domu nie nocuje
- Nie to ładne, co ładne, ale co się komu podoba
- Chytry dwa razy traci
- POLSKA I INNI
- Nie przyszła góra do Mahometa, przyszedł Mahomet do góry
- I w Paryżu nie zrobią z owsa ryżu
- Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie
- Być w Rzymie i papieża nie widzieć
- Złapał Kozak Tatarzyna, a Tatarzyn za łeb trzyma
- Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu
- Paryż wart jest mszy
- Gość nie w porę gorszy Tatarzyna
- Cudze zawsze lepsze
- Gdzie Rzym, gdzie Krym
- Co kraj, to obyczaj
- Mądry Polak po szkodzie
- Nie od razu Kraków zbudowano
- Jeden od Sasa, drugi od lasa
- PRZYRODA
- Nie można wejść dwa razy do tej samej rzeki
- Nic w przyrodzie nie ginie
- Trafiła kosa na kamień
- Barbara po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie
- Idzie luty, podkuj buty
- Kwiecień plecień, bo przeplata trochę zimy, trochę lata
- Niedaleko pada jabłko od jabłoni
- Im dalej w las, tym więcej drzew
- Kropla drąży skałę
- Wlazł na gruszkę, rwał pietruszkę
- Cicha woda brzegi rwie
- Nie ma róży bez kolców
- Parasol noś i przy pogodzie
- Nim słońce wzejdzie, rosa oczy wyje
- Kto sieje wiatr, zbiera burzę
- Z dużej chmury mały deszcz
- Nie było nas, był las, nie będzie nas, będzie las
- BRACIA MNIEJSI, BLIŻSI
- Koń ma cztery nogi i też się potknie
- Darowanemu koniowi nie zagląda się w zęby
- Koń ma duży łeb, niech się martwi
- Jak spaść, to z wysokiego konia
- Słowo się rzekło - kobyłka u plota
- Tylko krowa nie zmienia poglądów
- Pierwsze koty za płoty
- Psy szczekają, karawana idzie dalej
- Pokorne cielę dwie matki ssie
- Zapomniał wół, jak cielęciem był
- Na pochyłe drzewo wszystkie kozy skaczą
- Przyjdzie koza do woza
- Nie dla psa kiełbasa
- Dobra psu i mucha
- Żeby kózka nie skakała, toby nóżki nie złamała
- W nocy wszystkie koty są czarne
- Kto chce psa uderzyć, ten kij zawsze znajdzie
- Raz kozie śmierć
- Myszy tańcują, gdy kota nie czują
- Góra urodziła mysz
- Konia kują, żaba nogę podstawia
- Psie głosy nie idą pod niebiosy
- BRACIA MNIEJSI, DALSI
- Indyk myślał o niedzieli, a w sobotę łeb mu ścięli
- Każdy dudek ma swój czubek
- Słowo wyleci wróblem, a powróci wołem
- Starego wróbla nie złapiesz na plewy
- Lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu
- Jajko mądrzejsze od kury
- Daj kurze grzędę, a ona: „wyżej siędę"
- Trafiło się ślepej kurze ziarno
- Kruk krukowi oka nie wykole
- Zły to ptak, co swoje gniazdo kala
- Kto chwyta dwie sroki za ogon, żadnej nie złapie
- Jedna jaskółka nie czyni wiosny
- Powiedziały jaskółki, że niedobre są spółki
- Kiedy wejdziesz między wrony, musisz krakać jak i one
- KUZYNI
- Każda liszka swój ogonek chwali
- Każdy ma swojego mola, co go gryzie
- Nie dziel skóry na niedźwiedziu
- Nie wywołuj wilka z lasu
- I wilk syty, i owca cała
- Nosił wilk razy kilka, ponieśli i wilka
- Skórka za wyprawkę
- Ciągnie wilka do lasu
- O wilku mowa, a wilk tu
- Na bezrybiu i rak ryba
- Ryba psuje się od głowy
- MIĘDZY LUDŹMI
- Są ludzie i ludziska
- Jak się zwał, tak się zwał, byleby się dobrze miał
- Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego
- Kto w ciebie kamieniem, ty w niego chlebem
- Jak ty komu, tak on tobie
- Jaką miarką mierzysz, taką ci odmierzą
- Człowiek człowiekowi wilkiem
- Dwa razy daje, kto szybko daje
- Sam nie zje i drugiemu nie da
- Góra z górą się nie zejdzie, ale człowiek z człowiekiem zawsze
- Kto z kim przestaje, takim się staje
- Zwycięstwo ma wielu ojców
- Wolnoć, Tomku, w swoim domku
- Wiedzą sąsiedzi, jak kto siedzi
- Przyganiał kocioł garnkowi
- Więcej poufałości niż znajomości
- Trafił swój na swego
- Kto pod kim dołki kopie, ten sam w nie wpada
- Kto smaruje, ten jedzie
- Na układy nie ma rady
- Siła złego na jednego
- Nieobecni nie mają racji
- REGUŁY
- Tonący brzytwy się chwyta
- Od przybytku głowa nie boli
- Zgoda buduje, niezgoda rujnuje
- Punkt widzenia zależy od punktu siedzenia
- Wypadki chodzą po ludziach
- Wyjątek potwierdza regułę
- Złej tanecznicy przeszkadza rąbek u spódnicy
- Kradzione nie tuczy
- Na złodzieju czapka gore
- Okazja czyni złodzieja
- Gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą
- Gdzie cienko, tam się rwie
- Nie ma karesu bez interesu
- Nie wszystko złoto, co się świeci
- Kto nie ryzykuje, w kozie nie siedzi
- Kto się na gorącym sparzył, ten na zimne dmucha
- Gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta
- Z piasku bicza nie ukręci
- Każdy kij ma dwa końce
- Ziarnko do ziarnka, a zbierze się miarka
- Do trzech razy sztuka
- Nie ma dymu bez ognia
- Od rzemyczka do koniczka
- OBYCZAJE
- Przyzwyczajenie jest drugą naturą człowieka
- Nie śmiej się, dziadku, z cudzego upadku
- Dobry zwyczaj nie pożyczaj
- Muzyka łagodzi obyczaje
- Są gusta i guściki
- Dobry żart tynfa wart
- Mała strata, krótki żal
- Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz
- Uderz w stół, nożyce się odezwą
- Z próżnego i Salomon nie naleje
- Siedź w kącie - znajdą cię
- Habit nie czyni mnicha
- Kupić nie kupić, potargować można
- Słowa ulatują, pismo pozostaje
- Jaki pan, taki kram
- Nie mów hop, póki nie przeskoczysz
- SŁOWNIK
- Ambicja
- Bieda
- Bogactwo
- Chciwość
- Cierpienie
- Duma
- Głupota
- Hojność
- Kobieta
- Mężczyzna
- Miłość
- Optymizm
- Pesymizm
- Szczęście
- Wstyd
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)