Doktryna szoku : jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy społeczne
"Jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy społeczne "
W tej przełomowej książce autorka bestselleru "No Logo" opowiada, w jaki sposób amerykańskie strategie wolnorynkowe podbiły świat, wykorzystując to, że niektóre kraje i narody znajdują się w stanie szoku.
Irak ogarnia wojna domowa. Korzystając z chaosu, amerykańska administracja wprowadza nowe przepisy prawa, które pozwalają koncernom naftowym takim jak Shell czy BP uzyskać kontrolę nad irackimi zasobami ropy
naftowej.
Zamachy z 11 września 2001 roku. Administracja Busha w tajemnicy zleca natychmiast firmom Halliburton i Blackwater prowadzenie "walki z terroryzmem".
Potężne tsunami dewastuje wybrzeża Azji Południowo-Wschodniej. Zanim mieszkańcy otrząsną się z szoku, tamtejsze dziewicze plaże zostają wystawione na sprzedaż.
Huragan Katrina wypędza z domów tysiące mieszkańców Nowego Orleanu. Kiedy próbują wrócić do swego dawnego życia, okazuje się, że nie będzie już mieszkań socjalnych, a państwowe szpitale i szkoły nie zostaną ponownie otwarte.
Powyższe fakty są przykładami zastosowania w praktyce tego, co Naomi Klein nazywa doktryną szoku.
Kiedy w wyniku potężnego, zbiorowego szoku, spowodowanego wojną, atakiem terrorystycznym czy klęską żywiołową, opinia publiczna wciąż jest zdezorientowana, wkrótce przeżywa kolejny szok, tym razem w postaci niepopularnych reform gospodarczych, często określanych mianem terapii szokowej. Jeżeli i to nie wystarczy, aby wyeliminować wszelki opór, sięga się po jeszcze jeden szok: elektrowstrząsy lub paralizatory.
Badania historyczne oraz cztery lata wytężonej pracy dziennikarskiej w strefach dotkniętych katastrofami pozwoliły autorce na zebranie materiału, który w Doktrynie szoku służy do obalenia tezy, jakoby globalny kapitalizm zwyciężył w pełni demokratycznie.
"Kapitalizm kataklizmowy" nie narodził się 11 września 2001 roku. Naomi Klein szuka jego intelektualnych korzeni u Miltona Friedmana, w jego pracach i działalności na wydziale nauk ekonomicznych Uniwersytetu Chicago jeszcze w latach pięćdziesiątych. Wpływy teorii tego amerykańskiego ekonomisty odczuwane są po dziś dzień.
Autorka stara się wykazać związki polityki gospodarczej, kampaniami wojskowych typu "Szok i przerażenie" i finansowanych przez CIA tajnych prób z wykorzystaniem elektrowstrząsów oraz deprywacji sensorycznej. Prowadzone w latach pięćdziesiątych eksperymenty posłużyły do napisania podręczników tortur, wykorzystywanych obecnie w bazie Guantánamo.
Książka Naomi Klein pokazuje, w jaki sposób doktryna szoku doprowadziła do zdarzeń, które odmieniły oblicze świata, od wojskowego zamach stanu Pinocheta w Chile w 1973 roku po masakrę na placu Tiananmen w 1989 roku i upadek Związku Radzieckiego w roku 1991. Jednak wywód Klein radykalnie różni się od tego, co zwykle słyszeliśmy na ten temat. Po raz kolejny Naomi Klein napisała książkę, która niewątpliwie zmieni kontekst naszych debat.
Opis pochodzi od wydawcy
Odpowiedzialność: | Naomi Klein ; przełożyli Hanna Jankowska, Tomasz Krzyżanowski, Katarzyna Makaruk, Michał Penkala. |
Hasła: | Globalizacja Gospodarka kapitalistyczna Kapitalizm Liberalizm gospodarczy |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, 2020. |
Wydanie: | Wydanie V. |
Opis fizyczny: | 589, [3] strony ; 24 cm. |
Uwagi: | Indeks. |
Twórcy: | Jankowska, Hanna. Tłumaczenie Krzyżanowski, Tomasz. Tłumaczenie Makaruk, Katarzyna. Tłumaczenie Penkala, Michał. Tłumaczenie |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
- Wstęp. Czyste jest piękne. Trzy dekady burzenia i przebudowy świata (M.P.)
- CZĘŚĆ 1. Dwóch doktorów szok. Badania i rozwój
- 1. Laboratorium tortur. Ewen Cameron, CIA oraz obłąkańcza misja: wymazanie i rekonstrukcja ludzkiego umysłu
- 2. Doktor szok numer 2. Milton Friedman i poszukiwania neoliberalnego laboratorium
- CZĘŚĆ 2. Pierwsza próba. Ból towarzyszy narodzinom
- 3. Stany szoku. Krwawe narodziny kontrrewolucji
- 4. Ścieranie tablicy. Terror wywiązuje się z zadania
- 5. „Pozbawione najmniejszego związku". W jaki sposób oczyszczono ideologię z jej win
- CZĘŚĆ 3. Nie można wyplenić demokracji. Prawo jako narzędzie terapii szokowej (T.K.)
- 6. Ocalona przez wojnę. Thatcheryzm i jego użyteczni wrogowie
- 7. Nowy doktor szok. Broń ekonomie/na zastępuje dyktaturę
- 8. Kryzys się sprawdził. Wizerunek terapii szokowej
- CZĘŚĆ 4. Utracone w transformacji. Jak myśmy płakali, jak myśmy się bali, jak myśmy tańczyli (T.K., H.J.)
- 9. Zatrzaskiwanie drzwi przed historią. Kryzys w Polsce, masakra w Chinach (T.K.)
- 10. Demokracja zrodzona w kajdanach. Zduszona wolność Afryki Południowej (T.K.)
- 11. Fajerwerk młodej demokracji. Rosja wybiera „Opcję Pinocheta" (H.J.)
- 12. Kapitalistyczne ID. Rosja i nowa epoka brutalnego rynku (H.J.)
- 13. Niech płonie. Splądrowanie Azji i „upadek drugiego muru berlińskiego" (T.K.)
- CZĘŚĆ 5. Szokujące czasy. Jak narodził się kompleks kapitalizmu kataklizmowego (K.M.)
- 14. Terapia szokowa W USA. Bańka bezpieczeństwa wewnętrznego
- 15. Państwo korporacyjne. Nie ma swobodnego przepływu
- CZĘŚĆ 6. Irak, pełny krąg. Szok nad szokami (H.J.)
- 16. Likwidacja Iraku. W poszukiwaniu „modelu" dla Bliskiego Wschodu
- 17. Ideologiczny rykoszet. Bardzo kapitalistyczna katastrofa
- 18. Pełny krąg. Od tabula rasa do spalonej ziemi
- CZĘŚĆ 7. Przenośna Zielona Strefa. Strefy buforowe i zniszczone ściany (K.M.)
- 19. Oczyszczanie plaży. „Drugie tsunami"
- 20. Apartheid kataklizmowy. Świat Zielonych i Czerwonych Stref
- 21. Pokój: utracona motywacja. Izrael jako ostrzeżenie
- Podsumowanie. Szok przestaje działać. Początek społecznej odbudowy (T.K.)
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)