Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego
Książka stanowi kompendium wiedzy z zakresu ubezpieczenia społecznego - z podziałem na ubezpieczenia: chorobowe, rentowe i emerytalne - niezbędnej każdemu prawnikowi. Autorka omawia konstrukcję prawną wszystkich rodzajów ryzyka niezdolności do pracy oraz utraty żywiciela i ich ochronę przy kwalifikacji prawnej: "z ogólnego stanu zdrowia", "z wypadku przy pracy" oraz "z wypadku w drodze do pracy i z pracy".
W zakresie ryzyka
emerytalnego zostały omówione zasady:
- podziału i gromadzenia składki emerytalnej,
- nabycia prawa do emerytury z repartycyjnej i kapitałowej części składki emerytalnej,
- ustalania wysokości pobieranej emerytury.
Dopełnieniem tych rozważań są autorskie schematy, które ułatwiają przyswojenie i usystematyzowanie wiedzy z zakresu zaprezentowanej problematyki.
Podręcznik jest przeznaczony nie tylko dla studentów wydziałów prawa, lecz także stanowi cenną pomoc dla sędziów, adwokatów i radców prawnych, którym umożliwi uaktualnienie wiedzy w tej trudnej i ciągle zmieniającej się dziedzinie prawa.
Odpowiedzialność: | Inetta Jędrasik-Jankowska. |
Seria: | Seria Akademicka |
Hasła: | Ubezpieczenia społeczne - prawo - Polska Podręczniki akademickie |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Wolters Kluwer, 2017. |
Wydanie: | 8. wydanie, stan prawny na 1 stycznia 2017 r. |
Opis fizyczny: | 500 s. ; 24 cm. |
Przeznaczenie: | Podręcznik dla studentów wydziałów prawa, może być przydatny dla sędziów, adwokatów i radców prawnych. |
Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- Część pierwsza. CZĘŚĆ OGÓLNA
- Rozdział I. Geneza i rozwój idei zabezpieczenia społecznego
- 1. Preindustrialne formy zabezpieczenia społecznego
- 2. Idea zabezpieczenia społecznego i klasyczne metody jej realizacji
- 3. Ubezpieczenie społeczne a ubezpieczenie zdrowotne
- 4. Ubezpieczenie społeczne a ubezpieczenie gospodarcze
- Rozdział II. Polski system ubezpieczenia społecznego
- 1. Ogólna charakterystyka i zasady działania systemu ubezpieczenia społecznego w Polsce
- 2. Organizacja i zarządzanie systemem ubezpieczenia społecznego
- 3. Finansowanie ubezpieczenia społecznego
- 3.1. Finansowanie świadczeń w latach 1945-1998
- 3.2. Finansowanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego po reformie z 1999 r.
- 3.2.1. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych
- 3.2.2. Konto indywidualne
- 3.2.3. Subkonto
- 3.2.4. Otwarte fundusze emerytalne
- Rozdział III. Składka na ubezpieczenie społeczne
- 1. Istota i rola składki
- 2. Zasady opłacania składki
- 2.1. Podział składki na ubezpieczenie społeczne
- 2.2. Podział składki emerytalnej
- 2.3. Płatnik składek
- 2.4. Podstawa wymiaru składek
- 3. Mechanizmy prawne ułatwiające zapłatę składki
- 4. Skutki nieterminowego opłacania składek
- 4.1. Odsetki za zwłokę
- 4.2. Dodatkowa opłata
- 4.3. Odpowiedzialność karna płatnika składek
- 4.4. Odpowiedzialność osób trzecich za zaległości z tytułu składek
- 4.4.1. Istota i zakres odpowiedzialności osób trzecich
- 4.4.2. Zakres pojęcia "osoba trzecia"
- 5. Zabezpieczenie rzeczowe wierzytelności z tytułu składek
- 6. Przedawnienie należności z tytułu składek
- 7. Zwrot składki i wypłata gwarantowana
- Rozdział IV. Obowiązek ubezpieczenia społecznego
- 1. Zasady podlegania ubezpieczeniu społecznemu
- 2. Zakres obowiązku ubezpieczenia społecznego
- 3. Ustawowe tytuły obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowego
- 3.1. Katalog tytułów
- 3.2. Pozostawanie w stosunku pracy
- 3.3. Osoba uznana za pracownika
- 3.3.1. Istota konstrukcji uznania za pracownika
- 3.3.2. Geneza wprowadzenia do ustawy systemowej art. 8 ust. 2a
- 3.3.3. Praca "na rzecz pracodawcy" jako przesłanka uznania za pracownika
- 3.3.4. Rola konstrukcji prawnej wynikającej z art. 8 ust. 2a ustawy systemowej
- 3.3.5. Realizacja obowiązku ubezpieczenia społecznego osoby uznanej za pracownika
- 3.4. Wykonywanie pracy nakładczej
- 3.5. Członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych
- 3.6. Wykonywanie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia
- 3.7. Prowadzenie pozarolniczej działalności
- 3.8. Współpraca przy wykonywaniu umowy agencyjnej, zlecenia lub pozarolniczej działalności
- 3.9. Pozostawanie w Służbie Celnej
- 3.10. Wykonywanie mandatu posła lub senatora
- 3.11. Pobieranie stypendiów
- 3.12. Pobieranie świadczeń z funduszy publicznych
- 3.13. Wykonywanie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania
- 3.14. Tytuły niezwiązane z osiąganiem przychodu
- 3.15. Odbywanie zastępczej służby wojskowej
- 3.16. Członkostwo w radzie nadzorczej
- 4. Obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowego emerytów i rencistów
- 5. Zbieg obowiązku ubezpieczenia
- 5.1. Zbieg tytułów w zakresie ubezpieczenia powszechnego
- 5.2. Zbieg obowiązku ubezpieczenia powszechnego z obowiązkiem ubezpieczenia rolniczego
- 5.3. Zbieg obowiązku ubezpieczenia społecznego i podlegania zaopatrzeniu społecznemu
- 6. Dobrowolne przystąpienie do ubezpieczenia
- 6.1. Konstrukcja dobrowolnego ubezpieczenia społecznego
- 6.2. Dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe
- 6.3. Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
- 7. Zasady podlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego przez pracowników migrujących
- Rozdział V. Przedmiot ochrony ubezpieczeniowej
- 1. Zdarzenia losowe biotyczne
- 2. Pojęcie zdarzenia (ryzyka) ubezpieczeniowego
- 3. Prawna klasyfikacja zdarzeń losowych biotycznych
- 4. Prawna kwalifikacja zdarzeń losowych a zakres ochrony ubezpieczeniowej
- 5. Wyodrębnienie ochrony wypadku w drodze do pracy lub z pracy
- 5.1. Kształtowanie się ochrony ubezpieczeniowej drogi do pracy lub z pracy
- 5.2. Pojęcie wypadku w drodze do pracy lub z pracy
- 5.2.1. Definicja wypadku w drodze do pracy lub z pracy
- 5.2.2. "Dom" jako drugi biegun drogi do pracy lub z pracy
- 5.2.3. Droga do pracy lub z pracy w znaczeniu prawnym (droga chroniona)
- 5.2.4. Przerwy w odbywaniu drogi do pracy lub z pracy
- 5.2.5. Wypadek w drodze w czasie przerwy w pracy
- 6. Wina ubezpieczonego a zajście zdarzenia losowego
- 7. Skutki prawne winy poszkodowanego
- Rozdział VI. Warunki nabycia prawa do świadczeń
- 1. Istota i rola warunków
- 2. Czas zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego
- 3. Staż ubezpieczeniowy
- 3.1. Pojęcie stażu ubezpieczeniowego
- 3.2. Struktura stażu ubezpieczeniowego
- 3.3. Staż do nabycia prawa i staż do wymiaru świadczenia
- 3.4. Kryteria różnicowania stażu ubezpieczeniowego
- 3.5. Przeliczniki stażu ubezpieczeniowego
- 4. Warunek "gęstości" zatrudnienia
- 5. Zasady uwzględniania w stażu okresów zagranicznych
- Rozdział VII. Wymiar świadczeń z ubezpieczenia społecznego
- 1. Założenia ogólne
- 2. Wymiar rent i emerytur w systemie zdefiniowanego świadczenia
- 2.1. Formuła wymiaru świadczeń
- 2.2. Kwota stała i kwota bazowa
- 2.3. Kwota indywidualna świadczenia
- 2.3.1. Zależność od stażu ubezpieczeniowego
- 2.3.2. Zależność od podstawy wymiaru
- 2.4. Zmiana wysokości świadczenia
- 2.4.1. Przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia
- 2.4.2. Wyliczenie podstawy na nowo
- 2.4.3. Jednorazowe podwyższenie podstawy
- 2.4.4. Poszerzenie katalogów okresów składkowych i nieskładkowych
- 2.4.5. Zwiększenie świadczenia z tytułu aktywności zawodowej po przejściu na emeryturę lub rentę
- 3. Wymiar emerytury w systemie zdefiniowanej składki
- 3.1. Założenia ogólne
- 3.2. Formuła wymiaru emerytury ze składki repartycyjnej
- 3.2.1. Podstawa obliczenia emerytury
- 3.2.1.1. Suma składek
- 3.2.1.2. Kapitał początkowy
- 3.2.2. Średnie dalsze trwanie życia
- 3.3. Wzrost emerytury ze składki repartycyjnej z tytułu dalszego zatrudnienia
- 4. Zamiana formuły zdefiniowanego świadczenia na formułę zdefiniowanej składki
- 5. Wymiar okresowej emerytury kapitałowej
- 5.1. Ustalanie kwoty okresowej emerytury kapitałowej
- 5.2. Podwyższanie kwoty okresowej emerytury kapitałowej
- 6. Dodatki do rent i emerytur
- 7. Waloryzacja świadczeń
- 7.1. Rola waloryzacji
- 7.2. Sposoby i rodzaje waloryzacji
- 7.3. Waloryzacja w polskim systemie prawa emerytalnego
- 7.4. Charakter prawny waloryzacji
- 8. Wymiar świadczeń z uwzględnieniem okresów zagranicznych
- Rozdział VIII. Świadczenie nienależne
- 1. Konstrukcja pojęcia świadczenia nienależnego
- 2. Zakres obowiązku zwrotu świadczenia pobranego nienależnie
- 3. Świadczenie nienależnie pobrane przez osobę inną niż emeryt lub rencista
- Rozdział IX. Realizacja prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego
- 1. Ogólne zasady ustalania i wypłaty świadczeń
- 2. Zawieszenie i inne przyczyny wstrzymania wypłaty świadczenia
- 2.1. Zawieszenie prawa do świadczeń
- 2.1.1. Zawieszenie prawa jako konstrukcja prawna
- 2.1.2. Zawieszenie prawa z mocy ustawy
- 2.1.3. Zawieszenie prawa na wniosek
- 2.2. Inne przyczyny wstrzymania wypłaty świadczenia
- 2.2.1. Ustanie prawa do świadczeń
- 2.2.2. Nieprzedłożenie dowodów stwierdzających dalsze istnienie prawa do świadczenia
- 2.2.3. Niepoddanie się badaniom lekarskim
- 2.2.4. Nieistnienie prawa
- 2.2.5. Niemożność doręczenia świadczenia
- 3. Potrącenia i egzekucja ze świadczeń ubezpieczeniowych
- 4. Przedawnienie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego
- 5. Zbieg prawa do świadczeń
- Rozdział X. Dochodzenie świadczeń z ubezpieczenia społecznego przed sądem
- Część druga. UBEZPIECZENIE CHOROBOWE
- Rozdział XI. Ogólna charakterystyka ubezpieczenia chorobowego
- Rozdział XII. Ryzyko w ubezpieczeniu chorobowym
- 1. Niezdolność do pracy z powodu choroby
- 1.1. Choroba w znaczeniu biologicznym
- 1.2. Choroba w znaczeniu prawnym
- 1.3. Treść ryzyka niezdolności do pracy z powodu choroby
- 1.4. Stwierdzanie zajścia ryzyka niezdolności do pracy z powodu choroby
- 2. Sytuacje zrównane z niezdolnością do pracy z powodu choroby
- 3. Zmniejszona sprawność do pracy
- 4. Przerwa w pracy w związku z urodzeniem dziecka
- 5. Konieczność opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny
- Rozdział XIII. Świadczenia z ubezpieczenia chorobowego
- 1. Zasiłek chorobowy
- 2. Świadczenie rehabilitacyjne
- 3. Zasiłek wyrównawczy
- 4. Zasiłek macierzyński
- 5. Zasiłek opiekuńczy
- Rozdział XIV. Warunki nabycia prawa i wymiar świadczeń
- 1. Warunki nabycia prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego
- 1.1. Zajście ryzyka niezdolności do pracy w czasie trwania ubezpieczenia
- 1.2. Okres wyczekiwania
- 2. Wymiar świadczeń z ubezpieczenia chorobowego
- 2.1. Kryteria ustalania wysokości świadczeń chorobowych
- 2.2. Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego dla pracowników
- 2.3. Ustalanie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego dla osób niebędących pracownikami
- Rozdział XV. Okres pobierania świadczeń
- 1. Okres pobierania zasiłku chorobowego
- 1.1. Rola okresu zasiłkowego
- 1.2. Długość okresu zasiłkowego
- 1.3. Struktura okresu zasiłkowego
- 1.4. Zasady liczenia okresu zasiłkowego
- 1.5. Okres pobierania zasiłku macierzyńskiego
- Rozdział XVI. Pozbawienie prawa do zasiłku chorobowego
- 1. Utrata a brak prawa do zasiłku chorobowego
- 2. Okoliczności pozbawiające prawa do zasiłku chorobowego
- 2.1. Spowodowanie niezdolności do pracy w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia
- 2.2. Spowodowanie niezdolności do pracy nadużyciem alkoholu
- 2.3. Wykonywanie pracy zarobkowej w czasie zwolnienia lekarskiego
- 2.4. Wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego w sposób niezgodny z celem
- 2.5. Sfałszowanie zaświadczenia lekarskiego
- 2.6. Niepodjęcie pracy zaproponowanej nosicielowi choroby zakaźnej
- Rozdział XVII. Prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego
- 1. Kontynuacja niezdolności do pracy po ustaniu ubezpieczenia
- 2. Powstanie niezdolności do pracy po ustaniu ubezpieczenia
- Rozdział XVIII. Realizacja prawa do zasiłku chorobowego
- 1. Ujawnienie a doręczenie zaświadczenia lekarskiego
- 2. Postępowanie w sprawie wypłaty zasiłków
- 3. Wstrzymanie wypłaty zasiłku chorobowego
- 4. Nienależna wypłata zasiłku chorobowego
- 5. Przedawnienie roszczenia o zasiłek
- Część trzecia. UBEZPIECZENIE RENTOWE
- Rozdział XIX. Zakres przedmiotowy ubezpieczenia rentowego
- Rozdział XX. Ryzyko w ubezpieczeniu rentowym
- 1. Ryzyko niezdolności do pracy
- 1.1. Nazwa ryzyka
- 1.2. Konstrukcja ryzyka rentowej niezdolności do pracy
- 1.3. Treść ryzyka rentowej niezdolności do pracy
- 1.4. Tryb stwierdzania ryzyka niezdolności do pracy
- 2. Niezdolność do samodzielnej egzystencji
- 3. Ryzyko utraty żywiciela
- 3.1. Założenia konstrukcyjne ryzyka
- 3.2. Ustawowa treść ryzyka utraty żywiciela
- Rozdział XXI. Świadczenia z ubezpieczenia rentowego
- 1. Renta z tytułu niezdolności do pracy
- 1.1. Rodzaje rent z tytułu niezdolności do pracy
- 1.2. Warunki nabycia prawa do renty
- 1.2.1. Czas zajścia ryzyka rentowej niezdolności do pracy
- 1.2.2. Warunek stażu ubezpieczeniowego
- 1.2.3. Warunek "gęstości" ubezpieczenia
- 1.3. Wymiar renty z tytułu niezdolności do pracy
- 1.3.1. Formuła wymiaru
- 1.3.2. Wymiar renty w razie ponownej niezdolności
- 1.4. Zamiana renty na emeryturę
- 1.5. Zbieg prawa do renty z zarobkiem
- 2. Renta szkoleniowa
- 3. Renta rodzinna
- 3.1. Wtórny charakter prawa do renty rodzinnej
- 3.2. Warunki nabycia prawa do renty rodzinnej
- 3.3. Wymiar renty rodzinnej
- 4. Zasiłek pogrzebowy
- Rozdział XXII. Świadczenia przyznawane w szczególnym trybie
- 1. Rola szczególnego trybu przyznawania świadczeń
- 2. Świadczenia w drodze wyjątku
- 3. Świadczenia przyznawane na specjalnych warunkach
- Część czwarta. UBEZPIECZENIE WYPADKOWE
- Rozdział XXIII. Założenia konstrukcyjne ubezpieczenia wypadkowego
- 1. Geneza i rola ubezpieczenia od wypadków przy pracy
- 2. Kształtowanie się ubezpieczenia od wypadków przy pracy w Polsce
- 3. Pojęcia prawne ubezpieczenia wypadkowego
- 4. Zakres ochrony udzielanej przez ubezpieczenie wypadkowe
- 5. Składka na ubezpieczenie wypadkowe
- Rozdział XXIV. Wypadek przy pracy jako pojęcie prawne
- 1. Miejsce pojęcia "wypadek przy pracy" w katalogu pojęć prawnych
- 2. Przedmiot definicji wypadku przy pracy
- 3. Powiązania między elementami definicji
- Rozdział XXV. Elementy pojęcia wypadku przy pracy
- 1. Nagłe zdarzenie
- 2. Przyczyna zewnętrzna
- 2.1. Zewnętrzność przyczyny urazu lub śmierci a zewnętrzność przyczyny zdarzenia
- 2.2. Pojmowanie przyczyny zewnętrznej w orzecznictwie Sądu Najwyższego
- 3. Wykonywanie pracy
- 4. Skutek w postaci urazu lub śmierci
- 5. Powiązania między elementami pojęcia wypadku przy pracy
- 5.1. Charakter związku z pracą
- 5.2. Wyłączenie (zerwanie) związku z pracą
- 5.2.1. Przerwy w świadczeniu pracy
- 5.2.2. Stan nietrzeźwości a zerwanie związku z pracą
- 6. Stwierdzanie zajścia wypadku przy pracy
- 7. Wypadek przy pracy osób ubezpieczonych na podstawie innego tytułu niż stosunek pracy
- 7.1. Katalog chronionych czynności
- 7.2. Ustalanie zajścia wypadku przy wykonywaniu innej ubezpieczonej czynności
- Rozdział XXVI. Inne kwalifikacje prawne szkód na osobie doznanych w związku z pracą
- 1. Choroba zawodowa
- 1.1. Choroba zawodowa jako pojęcie prawne
- 1.2. Wykaz chorób zawodowych
- 1.3. Stwierdzanie choroby zawodowej
- 2. Wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy
- Rozdział XXVII. Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego
- 1. Zasady udzielania świadczeń wypadkowych
- 2. Okoliczności wyłączające prawo do świadczeń
- 2.1. Wina umyślna lub rażące niedbalstwo poszkodowanego
- 2.2. Stan nietrzeźwości lub odurzenia poszkodowanego
- 3. Zakres świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego
- 4. Świadczenia z tytułu skutków wypadku przy pracy w zakresie zdolności do zarobkowania
- 4.1. Zasiłek chorobowy
- 4.2. Świadczenie rehabilitacyjne
- 4.3. Zasiłek wyrównawczy
- 4.4. Renta z tytułu niezdolności do pracy
- 4.5. Renta szkoleniowa
- 4.6. Renta rodzinna
- 4.7. Dodatki do rent wypadkowych
- 5. Świadczenia odszkodowawcze z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci
- 5.1. Jednorazowe odszkodowanie należne poszkodowanemu
- 5.2. Odszkodowanie należne rodzinie poszkodowanego
- 6. Świadczenia zdrowotne
- Rozdział XXVIII. Realizacja prawa do świadczeń wypadkowych
- 1. Tryb przyznawania i wypłacania świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego
- 2. Zbieg prawa do rent wypadkowych z innymi świadczeniami
- 3. Zawieszenie prawa do rent wypadkowych
- Część piąta. UBEZPIECZENIE EMERYTALNE
- Rozdział XXIX. Filarowa konstrukcja ochrony ryzyka emerytalnego
- 1. Plan Beveridge‘a jako wzorzec filarowej konstrukcji
- 2. Uwarunkowania i założenia polskiej reformy systemu emerytalnego
- 3. Zasady wprowadzenia i działania dwufilarowego systemu emerytalnego
- 3.1. Kryterium daty urodzenia
- 3.2. Dwutorowość i dwufilarowość systemu emerytalnego
- 3.3. Emerytura bazowa
- 4. Status prawny i zasady działania otwartych funduszy emerytalnych
- Rozdział XXX. Członkostwo w otwartym funduszu emerytalnym
- 1. Uwarunkowania prawne członkostwa w otwartym funduszu emerytalnym
- 2. Uzyskanie członkostwa w otwartym funduszu emerytalnym
- 2.1. Umowa o członkostwo
- 2.2. Otwarcie rachunku jako sposób nabycia członkostwa w OFE
- 3. Zmiana funduszu
- 3.1. Zmiana funduszu z woli członka
- 3.2. Zmiana funduszu z przyczyn organizacyjnych
- 4. Obowiązki wynikające z członkostwa
- 5. Śmierć członka otwartego funduszu emerytalnego
- Rozdział XXXI. Ryzyko emerytalne
- 1. Odrębność ryzyka emerytalnego
- 2. Konstrukcja i treść ryzyka emerytalnego w prawie polskim
- 3. Wiek emerytalny jako warunek nabycia prawa do emerytury
- 3.1. Przesłanki ustalania wieku emerytalnego
- 3.2. Rodzaje wieku emerytalnego
- 3.3. Kryteria różnicowania wieku emerytalnego
- 4. Ogólne zasady ochrony ryzyka emerytalnego
- Rozdział XXXII. Rodzaje emerytur z powszechnego ubezpieczenia społecznego
- 1. Ogólna charakterystyka rodzajów emerytury
- 2. Emerytura bazowa w systemie zdefiniowanego świadczenia
- 2.1. Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym
- 2.2. Emerytura w niższym wieku emerytalnym
- 2.3. Emerytura wcześniejsza
- 2.4. Emerytury "branżowe"
- 2.4.1. Emerytura dla górników
- 2.4.2. Emerytura dla pracowników kolejowych
- 2.4.3. Emerytura nauczycielska
- 3. Emerytura bazowa w systemie zdefiniowanej składki
- 3.1. Formy występowania emerytury bazowej w powszechnym wieku emerytalnym
- 3.1.1. Emerytura repartycyjna
- 3.1.2. Okresowa emerytura kapitałowa
- 3.1.3. Emerytura bazowa "ostateczna"
- 3.2. Emerytura na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej
- 3.3. Emerytura częściowa
- 4. Emerytura "mieszana"
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)