Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna

Dzieje książki w Polsce 1944-1989 : wybór źródeł

Na dod. s. tyt.: "History of books in Poland 1944-1989 : selected sources".

Praca zawiera unikatową próbę zebrania, opracowania i skomentowania najważniejszych dokumentów, które pokazują przede wszystkim różnorodność uwikłań (głównie, choć nie tylko, politycznych), jakim poddana była książka w Polsce po II wojnie światowej.
Obok publikowanych wcześniej aktów prawnych, stanowiących wyraz polityki władz państwowych wobec książki i ludzi książki,

główna jej część zawiera dokumenty mało lub w ogóle nieznane, odnalezione w nierzadko dotychczas niezbadanych przez historyków i bibliologów zespołach archiwalnych. Przechowywane są one głównie w Archiwum Akt Nowych i Archiwum Zakładowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Znajdują się wśród nich m.in. archiwalia wytworzone przez odpowiednie wydziały Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej od niedawna udostępniane badaczom. Ze względu na to, że do KC PZPR trafiały dokumenty wytworzone przez wiele innych instytucji, zajmujących się sprawami książki - w istocie rzeczy pozwalają one na ogląd tej problematyki z dużo szerszej perspektywy niż partyjne centrum władzy. W zbiorze pojawiają się również materiały innego typu, jak choćby publicystyka czy relacje o charakterze wspomnieniowym.
W kolejnych rozdziałach, poprzedzonych krótkimi wstępami wprowadzającymi w ich problematykę, Czytelnik odnajdzie teksty źródłowe, dotyczące problemów oficjalnego ruchu wydawniczego, księgarstwa i poligrafii, cenzury, bibliotek, czytelnictwa oraz publikacji tzw. drugiego obiegu.
Tak skonstruowany wybór źródeł, zaopatrzony w bogaty aparat przypisów, jest w głównej mierze przeznaczony dla studentów kierunków humanistycznych oraz dla osób, które ze względów zawodowych lub z zamiłowania interesują się dziejami kultury polskiej w okresie PRL.

Zobacz pełny opis

---

1. WSTĘP
2. ROZDZIAŁ I. Problemy ruchu wydawniczego, księgarstwa i poligrafii
3. I. 1946 styczeń 3. Ustawa o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej
4. II. 1946 kwiecień 9. Dekret z dnia 9 kwietnia 1946 r. o zawieszeniu niektórych umów wydawniczych w dziedzinie literackiej
5. III. 1949 wrzesień 21. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie koncesjonowania przedsiębiorstw wydawniczych książek i druków nieperiodycznych
6. IV. [1949]. Wytyczne ideologiczne Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego dla ruchu wydawniczego w Polsce w 1950 r.
7. V. 1950 styczeń 15. Zarządzenie prezesa Rady Ministrów o utworzeniu przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Centralna Obrotu Księgarskiego „Dom Książki"
8. VI. [połowa lat pięćdziesiątych]. Tezy do referatu dyskusyjnego na naradę przedstawicieli wydawnictw i drukarń
9. VII. 1972 styczeń 24. Tezy w sprawie usprawnienia kierownictwa politycznego ruchem wydawniczym
10. VIII. 1974 czerwiec 11. Uchwala Biura Politycznego KC PZPR w sprawie roli i zadań ruchu wydawniczego
11. IX. 1980 październik 15. Skrócona wersja referatu przewodniczącego Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgarzy Polskich Tadeusza Hussaka wygłoszonego na rozszerzonym plenum Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgarzy Polskich oraz tekst przyjętej uchwały
12. X. 1980 listopad. Materiał na posiedzenie Biura Politycznego KC PZPR w sprawie produkcji książki, przygotowany przez Wydział Kultury KC wraz z załącznikiem
13. XI. 1981 kwiecień 28. Notatka Wydziału Kultury KC PZPR w sprawie sytuacji książki
14. XII. 1981 październik 8. Pismo Prezydium Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgarzy Polskich do ministra kultury i sztuki Józefa Tejchmy w sprawie utrzymania scentralizowanego księgarstwa państwowego
15. XIII. 1982 styczeń 21. Proponowane działania organizacyjno-kadrowe na odcinku wydawniczym
16. XIV. 1982 grudzień 10. Zalecenia narady przedstawicieli wydawnictw literatury społeczno-politycznej i organów wydawniczych krajów socjalistycznych z załącznikami, Moskwa, 6-11 grudnia 1982 r.
17. XV. 1985 marzec 15. Pismo zastępcy kierownika Wydziału Kultury KC PZPR do dyrektora Departamentu Książki w Ministerstwie Kultury i Sztuki w sprawie książek zalecanych do wydania ze względów na ich charakter światopoglądowy i religioznawczy wraz z załącznikiem
18. XVI. 1989 styczeń. Przegląd publikacji poświęconych problematyce książki, opracowany na podstawie wycinków prasowych za miesiąc październik i listopad 1988 r. (fragmenty)
19. ROZDZIAŁ II. Peerelowskie cenzurowanie
20. XVII. 1945 styczeń 15. Rozkaz nr 2 ministra bezpieczeństwa publicznego z 19 stycznia 1945 r.
21. XVIII. 1946 lipiec 5. Dekret o utworzeniu Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk
22. XIX. 1950 kwiecień 25. Recenzja cenzorska „Nocy i dni" Marii Dąbrowskiej
23. XX. 1950 grudzień 14. Recenzja cenzorska „Szewców" i „W małym dworku" Stanisława Ignacego Witkiewicza
24. XXI. 1950 grudzień 14. Recenzja cenzorska dramatów Jerzego Szaniawskiego „Most" i „Dwa teatry"
25. XXII. 1969 styczeń 28. Sprawozdanie Departamentu Publikacji Nieperiodycznych Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z działalności w 1968 r.
26. XXIII. 1972 marzec 23. N o t a t k a w sprawie działalności wydawnictwa „Verum" oraz książki Andrzeja Micewskiego pt. „Roman Dmowski"
27. XXIV. 1972 marzec 28. N o t a t k a w sprawie okoliczności udzielenia zgody na druk książki P[awła] Jasienicy - „Rzeczpospolita obojga narodów" cz. III. „Agonia"
28. XXV. 1972 czerwiec 21. Pismo Kazimierza Orłosia do Komisji interwencyjnej Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich w sprawie zatrzymania druku jego książki „Cudowna melina"
29. XXVI. 1972 listopad 24, N o t a t k a w sprawie książki Leszka Moczulskiego „Wojna polska"
30. XXVII. 1981 lipiec 31. Ustawa o kontroli publikacji i widowisk
31. XXVIII. 1984 styczeń 26, ustawa Prawo Prasowe
32. XXIX. 1985 [przed luty 8]. Notatka kierownika Wydziału Kultury KC PZPR Witolda Nawrockiego w sprawie edycji „Wierszy" Osipa Mandelsztama w Wydawnictwie Literackim w Krakowie wraz z załącznikami
33. XXX. 1985 październik 9. Notatka ze spotkania poświęconego problemom związanym z wydawaniem twórczości literackiej pisarzy emigracyjnych, zorganizowanego przez Wydział Kultury KC PZPR w dniu 7 października 1985 r.
34. XXXI. 1990 kwiecień 11. Ustawa o uchyleniu ustawy o kontroli publikacji i widowisk, zniesieniu organów tej kontroli oraz o zmianie ustawy – Prawo prasowe
35. ROZDZIAŁ III. Biblioteki i czytelnictwo
36. XXXII. 1945 styczeń 31. Fragment protokołu nr 30/74 posiedzenia Rady Ministrów Rządu Jedności Narodowej dotyczący dyskusji nad dekretem o bibliotekach i opiece nad bibliotekami
37. XXXIII. 1946 kwiecień 17. Dekret o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi
38. XXXIV. 1949 lipiec 4. Pismo szefa Kancelarii Rady Państwa w sprawie usunięcia z księgozbiorów książek „złych, wrogich ustrojowi ludowemu i społecznie szkodliwych"
39. XXXV. 1949 wrzesień 23. Sprawozdanie Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Chodzieży do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z akcji oczyszczania bibliotek w powiecie chodzieskim
40. XXXVI. [1952] [po 2 lipca]. Sprawozdanie F. Bursowej z Centralnego Zarządu Bibliotek z wyjazdu służbowego w okresie od 30.VI do 2.VII br. Do województwa kieleckiego
41. XXXVII. 1950 wrzesień 2. Zarządzenie Ministra Oświaty w sprawie gromadzenia, przechowywania i wyjątkowego udostępnienia w bibliotekach druków wycofanych z obrotu
42. XXXVIII. [przed październikiem 1952]. Wytyczne nr 2 Centralnego Zarządu Bibliotek w sprawie udziału bibliotek w kampanii wyborczej do Sejmu
43. XXXIX. 1967 wrzesień 20. Wydział Propagandy i Agitacji KC PZPR do sekretarza KC Witolda Jarosińskiego w sprawie czytelnictwa i popularyzacji literatury społeczno-politycznej
44. XL. 1968 kwiecień 9. Ustawa o bibliotekach
45. XLI. 1969 lipiec. Sprawozdanie Centralnej Komisji Koordynacyjnej do spraw Upowszechniania Kultury z przebiegu Dni Oświaty, Książki i Prasy w 1969 roku
46. XLII. [1982 maj]. Notatka Stefana Kubówa na temat wniosków i postulatów środowska bibliotekarskiego z lat 1980-1981
47. XLIII. 1983 październik. Wytyczne na XVII Dni Książki Społeczno-Politycznej „Człowiek - Świat - Polityka", przygotowane przez Departament Bibliotek, Domów Kultury i Działalności Społeczno-Kulturalnej Ministerstwa Kultury i Sztuki
48. XLIV. 1984 listopad. Opracowanie Wydziału Kultury KC PZPR „Stan i kierunki rozwoju bibliotek w Polsce"
49. XLV. 1984 grudzień. Informacja o wynikach kontroli NIK realizacji ustawy z 26 kwietnia 1984 r. o upowszechnieniu kultury w części dotyczącej bibliotek publicznych
50. XLVI. 18 wrzesień 1985. Pismo Wydziału Kultury KC PZPR do sekretarzy KW PZPR zawierające wykaz książek do szczególnego upowszechnienia w ramach Dni Książki Społeczno-Politycznej „Człowiek - Świat - Polityka"
51. XLVII. 1988 [po maj 3]. Stanowisko Ogólnopolskiego Zespołu Partyjnych Bibliotekarzy i Księgarzy przy Wydziale Kultury KC PZPR w sprawie dalszego upowszechniania książki i rozwoju bibliotek ze szczególnym uwzględnieniem środowiska wiejskiego, przyjęte na obradach w dniu 3 maja 1988 roku w Szczecinie
52. ROZDZIAŁ IV. Książka a opozycja polityczna i opór społeczny
53. XLVIII. 1964 marzec 14. List „34" intelektualistów w sprawie polityki władz państwowych zagrażającej rozwojowi kultury narodowej, złożony w sekretariacie premiera Józefa Cyrankiewicza przez Antoniego Słonimskiego
54. XLIX. 1970 luty 24. Wyrok w tzw. procesie „taterników", działaczy opozycji oskarżonych o nielegalny przewóz i kolportaż zakazanych wydawnictw (fragmenty)
55. L. 1978 marzec 23. Informacja dot. tzw. „latających bibliotek", Departamentu III MSW
56. LI. Wspomnienie Andrzeja Kiepurskiego, „CDN-pewne doświadczenie" na temat podziemnej pracy wydawniczej

Zobacz spis treści

Dodaj komentarz do pozycji:

Swoją opinię można wyrazić po uprzednim zalogowaniu.