Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Grójcu

Biologia

Autor: Pyłka-Gutowska, Ewa.

"Vademecum maturzysty. Biologia" to cenione przez uczniów i nauczycieli kompendium wiedzy z biologii dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych.
Repetytorium, napisane przez Autorkę wielu podręczników, jest kierowane szczególnie do osób przygotowujących się do egzaminu maturalnego.
W obecnym wydaniu książka została zaktualizowana oraz poszerzona o nowe rozdziały i jest zgodna z wymaganiami zarówno dotychczasowej, jak i nowej podstawy

programowej z biologii. Obejmuje wszystkie zagadnienia wymagane do egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym i rozszerzonym.
Książka jest napisana prostym i zrozumiałym językiem. Kilkaset starannie przemyślanych ilustracji, schematów i tabel ułatwia zapamiętanie najważniejszych informacji, a obszerna lista pytań sprawdzających pozwala dokładnie powtórzyć i utrwalić zdobytą wiedzę.

Zobacz pełny opis

Odpowiedzialność:	Ewa Pyłka-Gutowska.
Seria:	Vademecum Maturzysty
Hasła:	Biologia Matura Materiały pomocnicze
Adres wydawniczy:	Warszawa : Adamantan, 2013.
Wydanie:	Wydanie II.
Opis fizyczny:	VIII, 415 stron : ilustracje ; 24 cm.
Uwagi:	Bibliografia na stronach 3891-396. Indeks.
Forma gatunek:	Książki. Publikacje dydaktyczne.
Dziedzina:	Biologia
Powstanie dzieła:	2013 r.
Odbiorcy:	Szkoły średnie.
Skocz do:	Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki
	Dodaj recenzje, komentarz

Spis treści:

WSTĘP
1. Biologia jako egzamin zewnętrzny - dwa poziomy egzaminu maturalnego
2. Ogólne zasady oceniania arkuszy egzaminacyjnych
3. Porównanie poziomu podstawowego i rozszerzonego egzaminu maturalnego z biologii
4. Standardy wymagań egzaminacyjnych z biologii
5. Nowy egzamin z biologii od 2015 roku
6. Jak przygotować się do egzaminu maturalnego z biologii
I. METODY STOSOWANE W NAUKACH BIOLOGICZNYCH
1. Obserwacje i eksperymenty biologiczne
2. Planowanie eksperymentu
3. Ocena eksperymentu
II. CHEMICZNE PODSTAWY ŻYCIA
1. Składniki chemiczne organizmów
2. Woda i jej funkcje w organizmie
3. Właściwości i rola związków organicznych występujących w organizmach
4. Metabolizm i jego kierunki
5. Właściwości i rola enzymów w procesach metabolicznych
6. Klasyfikacja i rola witamin
III. ORGANIZACJA KOMÓRKI
1. Współczesne metody badania składu chemicznego i budowy struktur komórkowych
2. Budowa komórki i funkcje jej poszczególnych elementów
3. Transport przez błony
4. Właściwości osmotyczne komórki
5. Porównanie komórki zwierzęcej z komórką roślinną
6. Budowa i funkcje organelli o podwójnej błonie lipidowo-białkowej
7. Nieplazmatyczne składniki komórki roślinnej
8. Podziały komórek
8.1. Przebieg i rola mitozy
8.2. Przebieg i rola mejozy
8.3. Porównanie mitozy z mejozą
9. Cechy komórek prokariotycznych i eukariotycznych
IV. CHARAKTERYSTYKA TKANEK - PRZEGLĄD I ZRÓŻNICOWANIE
1. Tkanki roślinne
1.1. Tkanki twórcze - merystematyczne
1.2. Tkanki stałe
2. Tkanki zwierzęce
2.1. Charakterystyka tkanki nabłonkowej
2.2. Charakterystyka tkanki nerwowej
2.3. Charakterystyka tkanki mięśniowej
2.4. Charakterystyka tkanki łącznej stałej
2.5. Krew
V. RÓŻNORODNOŚĆ ŻYCIA NA ZIEMI - PRZEGLĄD WYBRANYCH GRUP ORGANIZMÓW
1. Zasady podziału systematycznego organizmów
2. Dualistyczna natura wirusów
3. Charakterystyka organizmów prokariotycznych
3.1. Budowa i funkcje życiowe bakterii
3.2. Sinice - autotroficzne organizmy prokariotyczne
3.3. Występowanie bakterii oraz ich rola w przyrodzie, gospodarce i życiu człowieka
4. Charakterystyka Protista
4.1. Pierwotniaki - jedność budowy i różnorodność form
4.2. Tryb życia, budowa, czynności życiowe i znaczenie pierwotniaków
5. Charakterystyka grzybów
5.1. Budowa i funkcje życiowe grzybów
5.2. Znaczenie grzybów w przyrodzie, gospodarce i życiu człowieka
5.3. Porosty - organizmy symbiotyczne
6. Charakterystyka glonów - budowa i znaczenie
6.1. Budowa i funkcje życiowe glonów
6.2. Znaczenie glonów w przyrodzie, gospodarce i życiu człowieka
7. Wpływ warunków środowiska lądowego na kierunek rozwoju roślin
7.1. Porównanie plechowców i organowców
7.2. Charakterystyka roślin
7.3. Charakterystyka mszaków
7.3.1. Przystosowania mszaków do lądowego trybu życia na przykładzie mchu płonnika
7.3.2. Cykl rozwojowy mchu
7.4. Charakterystyka paprotników
7.5. Budowa paproci
7.6. Cykle rozwojowe paprotników
7.7. Porównanie mszaków i paprotników
8. Charakterystyka roślin nasiennych
8.1. Zmiany ewolucyjne w układzie: rośliny zarodnikowe - rośliny nasienne
8.2. Budowa organów wegetatywnych roślin nasiennych: korzenia, łodygi, liścia
8.2.1. Budowa korzenia roślin nasiennych
8.2.2. Łodyga roślin nasiennych
8.2.3. Budowa i funkcje liścia
8.3. Związek budowy sosny z warunkami środowiska
8.3.1. Cykl rozwojowy sosny - przemiana pokoleń
8.4. Kwiat - organ generatywny roślin okrytonasiennych
8.4.1. Budowa kwiatu
8.4.2. Sposoby zapylania kwiatów
8.4.3. Wzory i narysy kwiatów
8.5. Cykl rozwojowy rośliny okrytonasiennej - od nasienia do nasienia
8.6. Budowa oraz rodzaje nasion i owoców
8.7. Porównanie roślin jednoliściennych i dwuliściennych
8.8. Porównanie roślin nagonasiennych i okrytonasiennych
8.9. Formy ekologiczne roślin nasiennych
9. Przemiana pokoleń u roślin i ewolucyjne różnicowanie się gametofitu
10. Charakterystyka zwierząt
10.1. Charakterystyka parzydełkowców
10.1.1. Metageneza parzydełkowców na przykładzie chełbi modrej
10.2. Charakterystyka płazińców
10.2.1. Przystosowanie do pasożytniczego trybu życia
10.2.2. Cykl rozwojowy płazińca pasożytniczego oraz sposoby zapobiegania chorobom
10.3. Charakterystyka nicieni
10.3.1. Cykl rozwojowy glisty ludzkiej - walka z glistnicą
10.3.2. Włosień kręty
10.3.3. Inne nicienie pasożytnicze, drogi zarażenia, profilaktyka
10.4. Pierścienice jako przykład dalszego różnicowania się budowy bezkręgowców
10.5. Charakterystyka stawonogów
10.5.1. Plan budowy i główne kierunki specjalizacji
10.5.2. Budowa i rozwój owadów
10.5.3. Rola owadów w przyrodzie i życiu człowieka
10.6. Mięczaki - jedność budowy i różnorodność form. Znaczenie
10.7. Charakterystyka szkarłupni
10.8. Analiza porównawcza bezkręgowców
10.9. Strunowce - etapy rozwoju zarodkowego
10.10. Zasadnicze różnice w budowie bezkręgowców i kręgowców
10.11. Lancetnik - przedstawiciel bezczaszkowców łączący cechy bezkręgowców i strunowców
10.12. Charakterystyka kręgowców
10.13. Ryby - związek budowy z warunkami środowiska
10.14. Płazy - organizmy przystosowane do życia w środowisku wodno-lądowym
10.15. Gady - osiągnięcia ewolucyjne umożliwiające przystosowanie do lądowego trybu życia
10.16. Ptaki - cechy umożliwiające lot
10.17. Zasadnicze różnice w budowie i funkcjach życiowych gadów i ssaków
VI. CZYNNOŚCI ŻYCIOWE CZŁOWIEKA, ZWIERZĄT I ROŚLIN
1. Odżywianie
1.1. Sposoby odżywiania się organizmów
1.2. Budowa i funkcje układu pokarmowego ssaków
1.3. Drogi przemian metabolicznych ważniejszych związków organicznych
1.3.1. Metabolizm cukrów
1.3.2. Metabolizm białek
1.3.3. Metabolizm tłuszczów
1.4. Przebieg i sens biologiczny fotosyntezy
1.5. Powstawanie związków organicznych w procesie chemosyntezy
2. Oddychanie
2.1. Budowa i funkcje układu oddechowego człowieka
2.2. Porównanie układu oddechowego kręgowców
2.3. Główne etapy oddychania tlenowego na poziomie komórki
2.4. Oddychanie beztlenowe i porównanie z oddychaniem tlenowym
2.5. Przemiany cukrów (glukoneogeneza) oraz synteza i rozpad tłuszczowców
2.5.1. Przemiany cukrów
2.5.2. Przemiany tłuszczowców
3. Wydalanie i osmoregulacja
3.1. Budowa układu moczowego i fizjologia wydalania u ssaków
3.2. Azotowe produkty przemiany materii i drogi ich usuwania
3.3. Mechanizmy osmoregulacyjne u zwierząt
4. Krążenie i transport substancji
4.1. Budowa układu krwionośnego człowieka. Serce i naczynia krwionośne
4.2. Ewolucyjne różnicowanie się układu krwionośnego kręgowców
4.3. Budowa i funkcje układu limfatycznego. Rola limfy
4.4. Powiązania krwi, limfy i płynu tkankowego
5. Odporność organizmu
5.1. Obrona immunologiczna organizmu
5.2. Mechanizmy odporności nieswoistej i swoistej
5.3. Zaburzenia funkcjonowania systemu odporności organizmu
5.4. Grupy krwi a odpowiedź immunologiczna organizmu
5.5. Transplantacje
6. Transport wody i asymilatów w roślinie
6.1. Pobieranie i transport wody w roślinie
6.2. Transport asymilatów w roślinie
7. Powłoki ciała
7.1. Budowa skóry i jej funkcje
7.2. Udział skóry w termoregulacji u ssaków
8. Układ kostno-mięśniowy
8.1. Budowa i funkcje szkieletu człowieka
8.2. Budowa kości
8.3. Połączenia kości i ich rola
8.4. Porównanie budowy szkieletu kręgowców
8.5. Rola układu mięśniowego w czasie ruchu
8.5.1. Budowa i czynności mięśni szkieletowych
8.5.2. Fizjologia skurczu mięśnia szkieletowego
8.5.3. Przemiany biochemiczne w mięśniu
9. Wrażliwość i koordynacja
9.1. Budowa i funkcje ośrodkowego układu nerwowego kręgowców
9.2. Przewodzenie impulsów w układzie nerwowym
9.3. Odruchy jako jednostki czynnościowe układu nerwowego
9.4. Narządy zmysłów
9.4.1. Budowa i funkcje oka człowieka
9.4.2. Mechanizm akomodacji
9.4.3. Wady wzroku
9.4.4. Budowa i funkcje ucha człowieka
9.5. Układ dokrewny człowieka
9.5.1. Hormony - mechanizm działania
9.5.2. Budowa i funkcje układu dokrewnego
9.5.3. Regulacja wydzielania hormonów
9.5.4. Regulacja hormonalna u zwierząt na przykładzie przeobrażenia owadów
9.5.5. Porównanie funkcjonowania układu nerwowego i dokrewnego
9.6. Rodzaje i funkcje hormonów roślinnych (fitohormonów)
9.7. Porównanie działania hormonów roślinnych i zwierzęcych
9.8. Ruchy roślin i ich znaczenie
9.9. Fotoperiodyzm
10. Rozmnażanie
10.1. Układ rozrodczy człowieka
10.1.1. Anatomia i fizjologia męskiego układu rozrodczego
10.1.2. Budowa narządów rozrodczych kobiety
10.2. Regulacja hormonalna cyklu miesiączkowego kobiety
10.3. Sposoby rozmnażania się roślin
11. Wybrane choroby organizmu człowieka - profilaktyka i higiena
VII. GENETYKA
VII a. ZASADY DZIEDZICZENIA
1. Podstawowe pojęcia dotyczące zasad dziedziczenia
2. Dziedziczenie zgodne z prawami Mendla
3. Odstępstwa od praw Mendla
4. Chromosomowa teoria dziedziczności Morgana
5. Determinacja i dziedziczenie płci u człowieka
6. Przebieg spermatogenezy i oogenezy u człowieka
7. Przebieg dziedziczenia płci i cech z nią sprzężonych
8. Zadania z genetyki
VII b. GENETYKA MOLEKULARNA
1. DNA - substancja dziedziczna
2. Biosynteza białka
3. Budowa kodu genetycznego
4. Regulacja ekspresji informacji genetycznej u prokariotów. Operon laktozowy
5. Rodzaje mutacji - przebieg, znaczenie oraz przyczyny ich powstawania
6. Rodzaje zmienności i ich efekty w przyrodzie
7. Powstawanie i rozwój nowotworów
VII c. ZASTOSOWANIE OSIĄGNIĘĆ GENETYKI
1. Badania porównawcze DNA
1.1. Określanie stopnia podobieństwa DNA
1.2. Wykrywanie obecności konkretnych genów
1.3. Poradnictwo genetyczne - diagnostyka chorób genetycznych
1.4. Badanie DNA - za i przeciw
2. Inżynieria genetyczna
2.1. Otrzymywanie organizmów modyfikowanych genetycznie
2.2. Zastosowanie inżynierii genetycznej
2.3. Inżynieria genetyczna - za i przeciw
3. Klonowanie
3.1. Przebieg klonowania
3.2. Klonowanie - za i przeciw
VIII. EWOLUCJONIZM
1. Poglądy dotyczące pochodzenia życia na Ziemi
2. Darwinizm
3. Mechanizmy ewolucji i ich wpływ na powstawanie gatunków
3.1. Zmienność
3.2. Dryf genetyczny
3.3. Dobór naturalny
3.4. Specjacja i jej rodzaje
4. Świadectwa ewolucji organizmów
4.1. Bezpośrednie dowody ewolucji
4.2. Pośrednie dowody ewolucji
5. Główne etapy ewolucji organizmów na Ziemi
6. Pochodzenie i ewolucja człowieka
6.1. Antropogeneza w świetle współczesnych badań paleontologicznych
6.2. Miejsce człowieka w systemie istot żywych
6.3. Porównanie człowieka i małp człekokształtnych
IX. EKOLOGIA, OCHRONA ŚRODOWISKA
1. Struktura i funkcjonowanie ekosystemu
2. Właściwości populacji
3. Tolerancja ekologiczna organizmów
4. Struktura troficzna biocenozy
5. Zależności międzygatunkowe
6. Obieg pierwiastków w przyrodzie
6.1. Obieg węgla
6.2. Obieg azotu
7. Sukcesja ekologiczna i jej znaczenie w przyrodzie
8. Charakterystyka biomów kuli ziemskiej
9. Różnorodność biologiczna - jej przejawy, zagrożenia i ochrona
9.1. Przejawy różnorodności biologicznej
9.2. Zagrożenia różnorodności biologicznej
9.3. Ochrona różnorodności biologicznej
10. Przyczyny i skutki degradacji środowiska
10.1. Efekt cieplarniany
10.2. Globalne ocieplenie klimatu - przyczyny i konsekwencje
10.3. Dziura ozonowa
10.4. Kwaśne deszcze
10.5. Smog
10.6. Eutrofizacja
10.7. Degradacja gleb
11. Sposoby ochrony środowiska przed zanieczyszczeniami
11.1. Ochrona powietrza
11.2. Ochrona zasobów wodnych
11.3. Ochrona gleb
12. Wpływ niektórych zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzi
13. Formy ochrony przyrody w Polsce