Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna

Statystyka społeczna : procesy społeczne, źródła danych i metody analizy

Podręcznik "Statystyka społeczna. Procesy społeczne, źródła danych i metody analizy" jest poświęcony metodom analizy ilościowej społecznych aspektów procesów ekonomicznych i demograficznych oraz polityki publicznej. Badania procesów społecznych zajmują poczesne miejsce we współczesnej ekonomii, a ich wyniki stanowią cenne źródło informacji dla instytucji publicznych. Znaczenie analiz zjawisk i procesów

społecznych wzrosło szczególnie w ostatnich kilkunastu latach, czego wyrazem są z jednej strony priorytety badawcze instytucji Unii Europejskiej (zwłaszcza Biura Statystycznego UE - Eurostatu) i organizacji międzynarodowych (przede wszystkim Organizacji Narodów Zjednoczonych i Banku Światowego), z drugiej zaś - nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii przyznane A. Senowi, J. Stiglitzowi, A. Deatonowi oraz A. Banerjeemu, E. Duflo i M. Kremerowi. W Polsce znaczący rozwój badań poświęconych zjawiskom i procesom społecznym nastąpił wraz z odchodzeniem od gospodarki centralnie planowanej. Członkostwo Polski w Unii Europejskiej narzuca nowe wymagania zarówno w zakresie organizacji badań, jak i zakresie analiz prowadzonych na ich podstawie.
Autorzy podręcznika wychodzą z założenia, iż informacje na temat zjawisk i procesów społecznych powinny być przedstawiane odbiorcom w formie możliwie precyzyjnej, co nie tylko zachęca, ale wręcz zmusza do sięgnięcia po metody analizy ilościowej. Ich stosowanie wymaga jednak korzystania z odpowiednich danych oraz metod analizy rozpatrywanych zjawisk i procesów. Triada: zjawiska i procesy społeczne, dane, metody analizy opisuje zwięźle podejście badawcze zaproponowane w tej książce. Jednocześnie intencją Autorów było ukazanie statystyki społecznej jako elementu systemu instytucji publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem Polski i Unii Europejskiej. Omawiane zagadnienia są ilustrowane przykładami empirycznymi - podręcznik ma dostarczać informacji o określonych aspektach zmian społecznych dokonujących się w Polsce i Europie. Autorom podręcznika zależy jednocześnie, aby przy przedstawianiu określonych miar i sposobów ich wykorzystania w analizie poszczególnych obszarów warunków życia pokazać także, jak dochodzimy do określonych miar, czyli zapoznać Czytelników z metodami ich wyznaczania. Konieczne jest także podkreślenie, że analizy różnych aspektów warunków życia ludności są dokonywane przede wszystkim z punktu widzenia oceny poziomu zaspokojenia potrzeb ludności.
Podręcznik został przygotowany przede wszystkim z myślą o studentach kierunków ekonomicznych - zarówno dziennych, jak i zaocznych. Mogą, a nawet powinni korzystać z niego także studenci innych kierunków. Co więcej, wiedza o stosowanych w statystyce społecznej pojęciach, źródłach danych i podstawowych metodach analizy powinna stanowić punkt wyjścia dla badaczy różnych zjawisk i procesów społecznych. Podręcznik przeznaczony jest też dla pracowników instytucji zajmujących się polityką społeczną oraz pracowników urzędów statystycznych. Ocena efektowności prowadzonej polityki społecznej wymaga umiejętności stosowania odpowiednich metod ilościowych. Podręcznik ułatwi także czytelnikowi orientację w zagadnieniach związanych z koniecznymi reformami modelu polityki społecznej w Polsce i Europie, a także zrozumienie przesłanek ich wprowadzania.

Opis pochodzi od wydawcy

Zobacz pełny opis

---

1. Przedmowa (Tomasz Panek)
2. 1. Przedmiot, źródła danych i metody statystyki społecznej (Jan Kordos, Adam Szulc)
3. 1.1. Obszar badawczy statystyki społecznej
4. 1.2. Źródła danych w statystyce społecznej
5. 1.2.1. Rodzaje źródeł danych
6. 1.2.2. Porównywalność danych pochodzących z różnych źródeł
7. 1.2.3. Sposoby zbierania danych
8. 1.3. Poziomy terytorialne statystyki społecznej
9. 1.3.1. Podział regionalny Unii Europejskiej
10. 1.3.2. Podstawy statystyki regionalnej w Unii Europejskiej
11. 1.4. Statystyka społeczna w badaniach Eurostatu
12. 1.4.1. Statystyka społeczna jako część Europejskiego Systemu Statystycznego
13. 1.4.2. Zakres statystyki społecznej Unii Europejskiej
14. 1.4.3. System wskaźników lejkenowskich
15. 2. Podstawowe badania społeczne statystyki publicznej w Polsce (Jan Kordos, Tomasz Panek)
16. 2.1. Statystyka społeczna w Polsce do 1989 r.
17. 2.2. Próba integracji badań gospodarstw domowych do roku 1992
18. 2.3. Spisy ludności
19. 2.3.1. Spis ludności i mieszkań w 2011 r.
20. 2.3.2. Spis ludności i mieszkań w 2021 r.
21. 2.4. Badania migracji zagranicznych ludności
22. 2.5. Rejestry administracyjne jako źródła danych statystycznych
23. 2.6. Badania budżetów gospodarstw domowych
24. 2.6.1. Zmiany metodologiczne w badaniach budżetów gospodarstw domowych
25. 2.6.2. Realizacja badania budżetów gospodarstw domowych w 2018 r.
26. 2.6.3. Badania modułowe
27. 2.7. Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL)
28. 2.7.1. Metodologia badania
29. 2.7.2. Realizacja badania w czwartym kwartale 2019 r.
30. 2.7.3. Badania modułowe
31. 2.8. Badania warunków życia
32. 2.8.1. Badania warunków życia w latach 1997–2003
33. 2.8.2. Badanie dochodów i warunków życia (EU-SILC)
34. 2.8.3. Badanie EU-SILC w Polsce
35. 2.9. Badania zdrowia ludności
36. 2.9.1. Dotychczasowe badania zdrowia ludności w Polsce
37. 2.9.2. Badanie stanu zdrowia ludności Polski w 2014 r.
38. 2.10. Badania wykorzystania czasu
39. 2.10.1. Dotychczasowe badania wykorzystania czasu w Polsce
40. 2.10.2. Badanie wykorzystania czasu w 2013 r.
41. 2.11. Badanie spójności społecznej
42. 2.11.1. Dotychczasowe badania spójności społecznej
43. 2.11.2. Badanie spójności społecznej w 2015 r.
44. 2.12. Inne badania społeczne
45. 3. Zmiany demograficzne – pomiar procesów i ocena skutków społeczno-ekonomicznych (Irena E. Kotowska, Wiktoria Wróblewska, Anita Abramowska-Kmon, Paweł Strzelecki)
46. 3.1. Podstawowe procesy demograficzne – definicje, źródła danych, pomiar
47. 3.2. Struktury demograficzne ludności
48. 3.2.1. Struktura ludności według płci i wieku, proces starzenia się populacji
49. 3.2.2. Struktura ludności według stanu cywilnego
50. 3.2.3. Struktury ludności według miejsca zamieszkania
51. 3.3. Zmiany procesu reprodukcji ludności – wybrane syntetyczne mierniki natężenia procesu
52. 3.4. Rodność i płodność populacji
53. 3.5. Umieralność i trwanie życia
54. 3.6. Migracje ludności
55. 3.7. Rodziny i gospodarstwa domowe
56. 3.8. Przemiany demograficzne w Polsce po 1989 r. i ich konsekwencje demograficzne, ekonomiczne i społeczne
57. 3.8.1. Płodność i zawieranie małżeństw
58. 3.8.2. Trwanie życia i umieralność
59. 3.8.3. Dynamika ludności, starzenie się ludności i dynamika zasobów pracy w Polsce – wyniki prognozy ludności rezydującej
60. 3.8.4. Zmiany liczby i struktury gospodarstw domowych
61. 3.8.5. Wybrane społeczno-ekonomiczne konsekwencje zmian struktur wieku ludności
62. 4. Jakość życia (Tomasz Panek)
63. 4.1. Jakość życia – podejście konceptualne
64. 4.1.1. Podejście skandynawskie
65. 4.1.2. Podejście amerykańskie
66. 4.1.3. Zintegrowane podejścia do koncepcji jakości życia
67. 4.1.4. Koncepcja pomiaru jakości życia w Europejskim Systemie Statystycznym
68. 4.1.5. Koncepcja pomiaru jakości życia OECD
69. 4.1.6. Podejście możliwości
70. 4.2. Diagnozowanie potrzeb
71. 4.2.1. Potrzeby indywidualne a potrzeby społeczne
72. 4.2.2. Dziedziny życia w badaniach jakości życia
73. 4.3. Pomiar jakości życia
74. 4.3.1. Wskaźniki społeczne
75. 4.3.2. Systemy wskaźników społecznych
76. 4.3.3. Wskaźniki złożone
77. 4.4. Poziom i jakość życia w Polsce w 2018 r.
78. 4.4.1. Charakterystyka danych i założenia analizy
79. 4.4.2. Jakość życia
80. 5. Dochód i konsumpcja (Adam Szulc)
81. 5.1. Mierniki zamożności gospodarstw domowych
82. 5.1.1. Dochód bieżący i wydatki konsumpcyjne
83. 5.1.2. Porównywalność dochodów i konsumpcji między gospodarstwami domowymi – skale ekwiwalentności
84. 5.2. Metody analizy rozkładu dochodów i wydatków
85. 5.2.1. Rozkłady kwantylowe
86. 5.2.2. Krzywa Lorenza i indeks Giniego
87. 5.2.3. Estymacja funkcji gęstości i dystrybuanty dochodów
88. 5.3. Zachowanie konsumenta i pomiar zamożności
89. 5.3.1. Wpływ struktury wydatków na zmiany kosztów utrzymania
90. 5.3.2. Krzywe Engla jako narzędzie analizy postępowania konsumenta
91. 5.3.3. Obliczanie skal ekwiwalentności za pomocą oszacowań kompletnego modelu popytu
92. 6. Ubóstwo i wykluczenie społeczne (Tomasz Panek)
93. 6.1. Ubóstwo i wykluczenie społeczne – dylematy definicyjne
94. 6.1.1. Istota ubóstwa i wykluczenia społecznego
95. 6.1.2. Sposób pojmowania ubóstwa
96. 6.1.3. Sposób pomiaru ubóstwa
97. 6.1.4. Kryteria ubóstwa
98. 6.1.5. Wymiar czasowy ubóstwa
99. 6.2. Metody identyfikacji ubogich i wykluczonych społecznie
100. 6.2.1. Metody wyznaczania granicy ubóstwa w ujęciu klasycznym
101. 6.2.2. Metody identyfikacji ubogich w ujęciu wielowymiarowym
102. 6.3. Metody analizy ubóstwa i wykluczenia społecznego
103. 6.3.1. Podejście klasyczne
104. 6.3.2. Podejście wielowymiarowe
105. 6.4. Metody analizy zmian ubóstwa i wykluczenia społecznego w czasie
106. 6.4.1. Charakter ubóstwa
107. 6.4.2. Mobilność gospodarstw domowych ze względu na przynależność do sfery ubóstwa
108. 6.5. Ubóstwo w Polsce w latach 2014–2018
109. 6.5.1. Charakterystyka danych i założenia analizy
110. 6.5.2. Zasięg i głębokość ubóstwa
111. 6.5.3. Zmiany w sferze ubóstwa
112. 6.5.4. Trwałość ubóstwa
113. 7. Rynek pracy (Irena E. Kotowska, Katarzyna Saczuk, Paweł Strzelecki)
114. 7.1. Podstawowe definicje i źródła informacji
115. 7.2. Pomiar i metody analizy
116. 7.2.1. Aktywność zawodowa i podaż pracy
117. 7.2.2. Zatrudnienie i popyt na pracę
118. 7.2.3. Bezrobocie
119. 7.2.4. Eliminacja wahań sezonowych
120. 7.2.5. Metoda przepływów
121. 7.3. Migracje zarobkowe i ich skutki dla rynku pracy
122. 7.4. Wynagrodzenia
123. 8. Zdrowie i nierówności społeczne w zdrowiu (Wiktoria Wróblewska)
124. 8.1. Wielowymiarowość koncepcji i różne ujęcia zdrowia
125. 8.1.1. Ujęcie biomedyczne
126. 8.1.2. Ujęcie biopsychospołeczne
127. 8.1.3. Ujęcie społeczno-ekologiczne
128. 8.2. Pomiar zdrowia i niesprawności
129. 8.2.1. Chorobowość i zapadalność
130. 8.2.2. Samoocena stanu zdrowia
131. 8.2.3. Pomiar i klasyfikacje ograniczeń funkcjonalnych
132. 8.2.4. Pomiar jakości życia warunkowanej stanem zdrowia
133. 8.2.5. Miary utraconych lat życia w związku z umieralnością
134. 8.2.6. Wybrane wyniki badań w zakresie zdrowia i niepełnosprawności w Polsce
135. 8.3. Nowe podejście do pomiaru stanu zdrowia populacji – sumaryczne miary stanu zdrowia
136. 8.3.1. Ogólny model zmian w zdrowiu w okresie wzrostu trwania życia i starzenia się populacji
137. 8.3.2. Typologia sumarycznych miar stanu zdrowia populacji
138. 8.3.3. Przykłady sumarycznych miar trwania życia w zdrowiu
139. 8.3.4. Lata życia skorygowane niesprawnością (DALY)
140. 8.3.5. Lata życia skorygowane ze względu na jakość (QALY)
141. 8.4. Nierówności społeczne a ocena stanu zdrowia
142. 8.4.1. Społeczno-środowiskowe uwarunkowania stanu zdrowia
143. 8.4.2. Pomiar nierówności społecznych w stanie zdrowa
144. 8.4.3. Współczynnik koncentracji oraz krzywa koncentracji zdrowia
145. 8.4.4. Regresyjne indeksy nierówności
146. 8.4.5. Indeks różnic
147. 8.4.6. Wskaźnik ryzyka populacyjnego
148. 9. Edukacja (Agnieszka Chłoń-Domińczak)
149. 9.1. Definicje, klasyfikacje i źródła danych
150. 9.1.1. Obszary badawcze w statystyce edukacji – perspektywa międzynarodowa i krajowa
151. 9.1.2. Źródła danych
152. 9.2. Uczestnicy i zasoby systemów edukacji
153. 9.2.1. Uczestnicy i uczestnictwo w systemie edukacji
154. 9.2.2. Zasoby systemu edukacji oraz nakłady na edukację
155. 9.2.3. Osiągnięty poziom wykształcenia oraz efekty edukacji
156. 9.3. Edukacja i kapitał ludzki w Polsce w świetle danych statystycznych w latach 2008–2019
157. 10. Gospodarowanie czasem (Ilona Błaszczak-Przybycińska, Marta Marszałek)
158. 10.1. Cel i istota badań gospodarowania czasem
159. 10.1.1. Czas jako czynnik gospodarowania
160. 10.1.2. Cele badań budżetów czasu
161. 10.2. Badanie budżetów czasu w Polsce w świetle badań europejskich
162. 10.2.1. Organizacja badania
163. 10.2.2. Kategorie grupowania czynności w badaniu budżetu czasu
164. 10.2.3. Sposób analizy budżetów czasu
165. 10.3. Wycena wybranych elementów gospodarowania czasem
166. 10.3.1. Wycena czasu pracy domowej
167. 10.3.2. Wycena produkcji domowej
168. 10.3.3. Wycena czasu wolnego
169. 10.4. Gospodarowanie czasem oraz wycena pracy domowej w Polsce
170. 10.4.1. Gospodarowanie czasem – wyniki badań
171. 10.4.2. Wycena wartości pracy domowej w Polsce w 2013 r.
172. 11. Metody oceny polityki społecznej (Adam Szulc)
173. 11.1. Rozkład świadczeń
174. 11.2. Błędy w dystrybucji świadczeń – błąd wykluczenia i nieszczelności systemu
175. 11.3. Krzywe i współczynniki koncentracji
176. 11.4. Wpływ świadczeń na zmiany nierówności dochodowych
177. 11.5. Wpływ świadczeń na ubóstwo dochodowe
178. 11.6. Profile społeczno-demograficzne odbiorców świadczeń
179. 11.7. Rozszerzona analiza polityki społecznej – rachunek zysków i kosztów
180. Bibliografia

Zobacz spis treści

Dodaj komentarz do pozycji:

Swoją opinię można wyrazić po uprzednim zalogowaniu.