Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna

Psychologia penitencjarna

Psychologia i prawo to rozległe dziedziny wiedzy, które dokonują oglądu zachowania człowieka z dwóch punktów widzenia: pierwszy z nich polega na poszukiwaniu przyczyn oraz mechanizmów postępowania, drugi odnosi się do oceny zgodności zachowania człowieka z normami prawa. Perspektywy te spotykają się i wzajemnie przenikają w procesie postępowania karnego i postępowania wykonawczego. Z istnieniem i funkcjonowaniem aparatu wymiaru

sprawiedliwości związane są więc tradycyjnie dwie dyscypliny psychologiczne: psychologia sądowa i psychologia penitencjarna, odnosząca się do sytuacji przymusowej izolacji człowieka w instytucjach zamkniętych.

Ta książka stanowi kompendium wiedzy z zakresu psychologii penitencjarnej. Czytelnik znajdzie w niej:
- Omówienie problemu kary kryminalnej, zwłaszcza kary bezwzględnego pozbawienia wolności oraz jej alternatyw,
- Charakterystykę polskich instytucji penitencjarnych oraz personelu więziennego,
- Rozległą wiedzę na temat zróżnicowania społeczności więźniów i podkultury więziennej,
- Przegląd teorii psychologicznych dotyczących socjalizacji i ponownego uspołecznienia, a także izolacji więziennej i jej konsekwencji,
- Analizę form oddziaływania penitencjarnego (praca więźniów, wolontariat, kontakty ze społeczeństwem ludzi wolnych) oraz pomocy postpenitencjarnej.

Zobacz pełny opis

---

1. Wstęp. Czym zajmuje się psychologia penitencjarna? (Mieczysław Ciosek, Beata Pastwa-Wojciechowska)
2. Rozdział 1. Kara, kary kryminalne i kara pozbawienia wolności
3. Wprowadzenie (Marta J. Boińska)
4. 1.1. Wokół pojęcia kary (Janina Nowak)
5. 1.2. Przestępstwo i kara kryminalna (Marta J. Boińska)
6. 1.3. Polski Kodeks karny z 1997 roku (Marta J. Boińska)
7. 1.4. Teorie kary kryminalnej (Marta J. Boińska)
8. 1.4.1. Teorie bezwzględne
9. 1.4.2. Teorie względne
10. 1.4.3. Teorie mieszane
11. 1.5. Poszukiwanie nowych rozwiązań: sprawiedliwość naprawcza (Marta J. Boińska)
12. 1.6. Kara pozbawienia wolności i jej funkcje (Mieczysław Ciosek)
13. 1.7. Czas trwania kary pozbawienia wolności a jej skuteczność (Kamila Żukowska)
14. Wprowadzenie
15. 1.7.1. Czas ludzi uwięzionych i jego skuteczność resocjalizacyjna
16. 1.8. Poczucie winy, wstyd i poczucie krzywdy u skazanych (Marta J. Boińska)
17. 1.8.1. Poczucie winy i wstyd
18. 1.8.2. Poczucie winy i wstyd a geneza przestępczości
19. 1.8.3. Poczucie winy a zaburzenia psychiczne
20. 1.8.4. Poczucie krzywdy u więźniów
21. 1.8.5. Oddziaływania penitencjarne i poczucie winy
22. Podsumowanie (Marta J. Boińska)
23. Pytania sprawdzające
24. Słowa kluczowe
25. Literatura zalecana
26. Rozdział 2. Powstanie i rozwój instytucji więziennej (Joanna Gruźlewska)
27. Wprowadzenie
28. 2.1. Więzienia przeszłości
29. 2.2. Systemy penitencjarne
30. 2.2.1. System celkowy
31. 2.2.2. System progresywny
32. 2.2.3. System regresywny
33. 2.2.4. System reformatorów amerykańskich
34. 2.2.5. System rodzinny (szwajcarski)
35. 2.2.6. System republik
36. 2.3. Ewolucja charakteru kary pozbawienia wolności od dolegliwości do naprawy
37. 2.4. Typologia polskich instytucji penitencjarnych
38. Podsumowanie
39. Pytania sprawdzające
40. Słowa kluczowe
41. Literatura zalecana
42. Rozdział 3. Teoretyczne podstawy procesu resocjalizacji (Anetta Jaworska)
43. Wprowadzenie
44. 3.1. Proces socjalizacji
45. 3.1.1. Mechanizmy socjalizacji
46. 3.1.2. Socjalizacja w rodzinie - socjalizacja emocjonalna
47. 3.1.3. Socjalizacja kulturowa
48. 3.1.4. Defekty procesu socjalizacji
49. 3.2. Podstawy procesu resocjalizacji w teoriach psychologicznych
50. 3.2.1. Teorie psychodynamiczne jako teoretyczna podstawa resocjalizacji
51. 3.2.2. Teorie behawioralne jako teoretyczna podstawa resocjalizacji
52. 3.2.3. Teorie kognitywne jako teoretyczna podstawa resocjalizacji
53. 3.2.4. Teorie humanistyczno-fenomenologiczne jako teoretyczna podstawa resocjalizacji
54. 3.2.5. Teorie egzystencjalne jako teoretyczna podstawa resocjalizacji
55. Podsumowanie
56. Pytania sprawdzające
57. Słowa kluczowe
58. Literatura zalecana
59. Rozdział 4. Instytucje izolacyjne dla nieletnich
60. Wprowadzenie (Robert Opora)
61. 4.1. Rozwój psychofizyczny młodzieży a naruszanie norm społecznych (Robert Opora)
62. 4.2. Filozoficzne koncepcje postępowania z nieletnimi (Robert Opora)
63. 4.3. Typologia polskich zakładów poprawczych (Robert Opora)
64. 4.4. Rozwój instytucji poprawczych dla nieletnich w Europie (Robert Opora)
65. 4.5. Powstanie zakładów poprawczych na ziemiach Polski (Robert Opora)
66. 4.6. Umieszczenie nieletniego w zakładzie poprawczym (Robert Opora)
67. 4.7. Specyfika działalności zakładów poprawczych (Robert Opora)
68. 4.8. Instytucjonalna resocjalizacja nieletnich a kuratela sądowa (Robert Opora)
69. 4.9. Chrześcijańskie ośrodki resocjalizacji dla młodzieży (Przemysław Piwowarczyk)
70. Podsumowanie (Robert Opora)
71. Pytania sprawdzające
72. Słowa kluczowe
73. Literatura zalecana
74. Rozdział 5. Zakłady penitencjarne dla kobiet (Monika Marczak, Katarzyna Mirosław-Nawrocka)
75. Wprowadzenie
76. 5.1. Geneza instytucji więziennej dla kobiet
77. 5.2. Specyfika sytuacji izolacji więziennej kobiet i ich resocjalizacji
78. 5.3. „Macierzyństwo więzienne"
79. Podsumowanie
80. Pytania sprawdzające
81. Słowa kluczowe
82. Literatura zalecana
83. Rozdział 6. Zróżnicowanie społeczności więźniów jako złożony problem penitencjarny
84. Wprowadzenie (Paweł Kozłowski)
85. 6.1. Więźniowie niepełnosprawni psychicznie i psychopaci (Paweł Kozłowski)
86. 6.1.1. Więźniowie psychopaci
87. 6.1.2. Więźniowie upośledzeni umysłowo
88. 6.1.3. Więźniowie z tendencjami depresyjno-lękowymi
89. 6.2. Więźniowie uzależnieni od środków psychoaktywnych (Ewa Szczęśniak)
90. 6.3. Więźniowie - sprawcy zabójstw (Katarzyna Nosek-Komorowska)
91. 6.4. Więźniowie - sprawcy przestępstw seksualnych (Katarzyna Nosek-Komorowska)
92. 6.5. Resocjalizacja osadzonych w wieku senioralnym (Anetta Jaworska)
93. 6.5.1. Charakterystyka i zaburzenia funkcjonowania psychofizycznego więźniów w wieku senioralnym
94. 6.5.2. Śmierć i umieranie w zakładach karnych
95. 6.5.3. Zadania psychologii wobec seniorów w zakładach karnych
96. 6.5.4. Problemy polityki penitencjarnej wobec skazanych w wieku senioralnym
97. 6.5.5. Postępowanie z więźniami seniorami w krajach zachodnich
98. Podsumowanie
99. Pytania sprawdzające
100. Słowa kluczowe
101. Literatura zalecana
102. Rozdział 7. Formy oddziaływań penitencjarnych
103. Wprowadzenie (Paweł Atroszko)
104. 7.1. Praca jako podstawowa forma oddziaływania penitencjarnego (Paweł Atroszko)
105. 7.1.1. Historyczny rys pracy więźniów
106. 7.1.2. Praca jako metoda resocjalizacji
107. 7.1.3. Skuteczność pracy jako środka oddziaływania penitencjarnego - badania
108. 7.1.4. Ekonomiczny wymiar pracy więźniów
109. 7.2. Resocjalizacja przez naukę (Justyna Siemionów)
110. 7.2.1. Proces edukacji w instytucjach zamkniętych dla nieletnich
111. 7.2.2. Szkolnictwo w instytucjach zamkniętych dla dorosłych
112. 7.2.3. Zasady nauczania osób niedostosowanych społecznie
113. 7.3. Resocjalizacyjna moc aktywności sportowej więźniów (Franiszek Makurat)
114. 7.3.1. Dobroczynne skutki aktywności sportowej
115. 7.3.2. Funkcje i skutki aktywności sportowej więźniów
116. 7.4. Resocjalizacja przez twórczość (Anetta Jaworska)
117. 7.4.1. Twórczość w wybranych koncepcjach psychologicznych
118. 7.4.2. Wychowanie przez sztukę
119. 7.4.3. Psychologiczne korzyści resocjalizacji przez twórczość
120. 7.4.4. Negatywne aspekty resocjalizacji przez twórczość
121. 7.4.5. Rodzaje aktywności twórczej w zakładach karnych
122. 7.5. Specjalne programy resocjalizacji instytucjonalnej (Joanna Jezierska)
123. 7.5.1. Specyfika specjalnych programów resocjalizacji instytucjonalnej
124. 7.5.2. Program z zakresu profilaktyki i agresji: trening zastępowania agresji
125. 7.5.3. Program z zakresu profilaktyki przemocy w rodzinie: przykładowy program realizowany w Zakładzie Karnym Czarnem
126. Podsumowanie
127. Pytania sprawdzające
128. Słowa kluczowe
129. Literatura zalecana
130. Rozdział 8. Wolontariat hospicyjny więźniów. W kierunku inkluzji społecznej (Robert Witkowski)
131. Wprowadzenie
132. 8.1. Resocjalizacja penitencjarna. Pytania o sens
133. 8.2. Pomaganie drugiemu człowiekowi - pomysł na oddziaływanie penitencjarne
134. 8.3. Pojęcie i istota wolontariatu
135. 8.4. Wolontariat osób pozbawionych wolności
136. 8.5. Geneza i rozwój wolontariatu hospicyjnego w Polsce
137. 8.6. Wolontariat hospicyjny osób pozbawionych wolności
138. 8.7. Cele wolontariatu hospicyjnego więźniów i jego psychospołeczne konsekwencje
139. 8.8. Współpraca Służby Więziennej z hospicjami i ośrodkami opieki paliatywnej
140. Podsumowanie
141. Pytania sprawdzające
142. Słowa kluczowe
143. Literatura zalecana
144. Rozdział 9. Duszpasterstwo więzienne (Andrzej Wdowiszewski)
145. Wprowadzenie
146. 9.1. Duszpasterstwo więzienne z perspektywy historycznej
147. 9.2. Duszpasterstwo więzienne w kontekście międzynarodowym
148. 9.3. Funkcje i cele duszpasterstwa więziennego
149. 9.4. Znaczenie religii i religijności w aspekcie resocjalizacji
150. 9.5. Charakterystyka duszpasterzy więziennych w Polsce
151. Podsumowanie
152. Pytania sprawdzające
153. Słowa kluczowe
154. Literatura zalecana
155. Rozdział 10. Formy kontaktów osób skazanych ze społeczeństwem (Robert Parol)
156. Wprowadzenie
157. 10.1. Człowiek w społeczeństwie - kontekst pedagogiczny
158. 10.1.1. Rodzina
159. 10.1.2. Środowisko lokalne
160. 10.1.3. Organizacje i stowarzyszenia społeczne
161. 10.2. Formy kontaktów skazanych ze społeczeństwem
162. 10.2.1. Korespondencja oraz rozmowy telefoniczne skazanych
163. 10.2.2. Widzenia skazanych
164. 10.2.3. Przepustki skazanych
165. 10.2.4. Praca skazanych podczas odbywania kary pozbawienia wolności
166. Podsumowanie
167. Pytania sprawdzające
168. Słowa kluczowe
169. Literatura zalecana
170. Rozdział 11. Fenomen podkultury więziennej (Sławomir Przybyliński, Joanna Gruźlewska)
171. 11.1. Początki podkultury więziennej (Sławomir Przybyliński)
172. 11.1.1. Historyczne wprowadzenie
173. 11.1.2. Geneza popkultury więziennej
174. 11.2. Więzienne grupy podkulturowe - istota i charakterystyka (Sławomir Przybyliński)
175. 11.2.1. Rodzaje więziennych grup podkulturowych
176. 11.2.2. Nieformalny kodeks postępowania więźniów „grypsujących"
177. 11.3. Osobliwy obraz podkultury (Sławomir Przybyliński)
178. 11.3.1. Samouszkodzenia w środowisku podkulturowym
179. 11.3.2. „Dziara" jako istotny element życia skazanych
180. 11.4. Przestępczość wewnątrzwięzienna (Joanna Gruźlewska)
181. Podsumowanie (Joanna Gruźlewska)
182. Pytania sprawdzające
183. Słowa kluczowe
184. Literatura zalecana
185. Rozdział 12. Izolacja więzienna jako złożona sytuacja trudna (Jacek M. Piotrowski, Mieczysław Ciosek)
186. Wprowadzenie
187. 12.1. Środowisko, sytuacja i sytuacja izolacji
188. 12.2. Stres, sytuacje trudne i potrzeby
189. 12.3. Stresogenne czynniki środowiska więziennego
190. 12.4. Konsekwencje stresu więziennego 445
191. 12.5. Możliwe sposoby radzenia sobie więźniów ze stresem
192. Podsumowanie
193. Pytania sprawdzające
194. Słowa kluczowe
195. Literatura zalecana
196. Rozdział 13. Służba więzienna: organizacje, struktura, funkcje (Andrzej Piotrowski)
197. Wprowadzenie
198. 13.1. Podstawy prawne funkcjonowania Służby Więziennej
199. 13.2. Organizacja Służby Więziennej
200. 13.3. Struktura zatrudnienia funkcjonariuszy Służby Więziennej
201. 13.4. Funkcje administracji penitencjarnej
202. 13.5. Personel penitencjarny
203. 13.6. Szkolenie funkcjonariuszy Służby Więziennej
204. Podsumowanie
205. Pytania sprawdzające
206. Słowa kluczowe
207. Literatura zalecana
208. Rozdział 14. Zmierzch kary pozbawienia wolności? Sens współczesnej kary uwięzienia (Henryk Machel, Elżbieta Chęcińska)
209. Wprowadzenie
210. 14.1. Czy z kary pozbawienia wolności można usunąć dolegliwość?
211. 14.2. Prawna obudowa kary pozbawienia wolności
212. 14.3. Władza personelu penitencjarnego nad więźniami
213. 14.4. Kara pozbawienia wolności a powrotność
214. 14.5. Odkrycie Roberta Martisona
215. 14.6. Czy zakłady karne mogą realizować w pełni cel kary pozbawienia wolności?
216. 14.7. Kara pozbawienia wolności jako instrument utrwalony
217. Podsumowanie
218. Pytania sprawdzające
219. Słowa kluczowe
220. Literatura zalecana
221. Rozdział 15. W kierunku nieizolacyjnych kar kryminalnych. Kary alternatywne i system dozoru elektronicznego (Łukasz Wirkus)
222. Wprowadzenie
223. 15.1. Nowy kierunek w polityce karnej
224. 15.2. Grzywna
225. 15.3. Kara ograniczenia wolności i prace społecznie użyteczne
226. 15.4. System Dozoru Elektronicznego
227. Podsumowanie
228. Pytania sprawdzające
229. Słowa kluczowe
230. Literatura zalecana
231. Rozdział 16. Pomoc postpenitencjarna a readaptacja społeczna osób opuszczających jednostki penitencjarne (Robert Poklek)
232. Wprowadzenie
233. 16.1. Geneza idei pomocy dla więźniów
234. 16.2. Sytuacja psychospołeczna więźniów w trakcie odbywania kary i po zwolnieniu z zakładu karnego
235. 16.3. Prawne uregulowania pomocy postpenitencjarnej
236. 16.4. Formy i rodzaje pomocy postpenitencjarnej świadczonej osadzonym i ich rodzinom
237. 16.5. Instytucjonalny system pomocy postpenitencjarnej
238. 16.5.1. Zakład karny
239. 16.5.2. Kurator sądowy
240. 16.5.3.Pomoc społeczna
241. 16.5.4. Organizacje pozarządowe i samorządowe
242. 16.6. Etapy pomocy postpenitencjarnej i przygotowanie do społecznej readaptacji
243. Podsumowanie
244. Pytania sprawdzające
245. Słowa kluczowe
246. Literatura zalecana

Zobacz spis treści

Dodaj komentarz do pozycji:

Swoją opinię można wyrazić po uprzednim zalogowaniu.