Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna

w Grójcu

book
book

Komuniści przeciwko komunistom : poszukiwanie wroga wewnętrznego w kierownictwie partii komunistycznej w Polsce w latach 1948-1956

Autor: Spałek, Robert




Dyktaturze komunistów nad narodami Europy Środkowo-Wschodniej towarzyszyła dyktatura Stalina nad nimi samymi. W Polsce w październiku 1948 r. spośród oficerów Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego wyłoniono tajną grupę, której celem było demaskowanie rzekomych szpiegów umiejscowionych na kierowniczych szczeblach partii i administracji państwowej.
W kręgu oskarżonych i aresztowanych znaleźli się posłowie,

członkowie rządu, oficerowie wojska, a także niedawny szef Polskiej Partii Robotniczej i przywódca polskich komunistów Władysław Gomułka oraz jeden z jego najbliższych współpracowników politycznych, były wiceminister obrony narodowej Marian Spychalski. Obydwaj trafili do więzienia. W sprawę został zamieszany obywatel amerykański, architekt Hermann Field, którego bezprawnie zamknięto na pięć lat w piwnicy podwarszawskiej willi.
Ponadto aresztowano kilku Polaków - przedwojennych współpracowników sowieckiego wywiadu - którzy najpierw działali jako komunistyczne wtyczki w środowiskach inteligenckich II RP, a podczas II wojny światowej wślizgnęli się do struktur Polskiego Państwa Podziemnego. Po wojnie ludzie ci zostali oskarżeni o działanie przeciwne - na szkodę komunistów, a wszyscy, którzy ich znali, znaleźli się w kręgu podejrzanych.

Zobacz pełny opis
Odpowiedzialność:Robert Spałek.
Hasła:Polska Partia Robotnicza (1942-1948)
PZPR - Komitet Centralny
Komunizm - historia - Polska - 1944-1956 r.
Politycy - Polska - od 1944 r.
Służba bezpieczeństwa - Polska - 1944-1956 r.
Polska - polityka wewnętrzna - 1944-1956 r.
Adres wydawniczy:Poznań : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu : Zysk i S-ka, cop. 2014.
Opis fizyczny:1133 s. ; 25 cm.
Uwagi:Bibliogr. s. 1085-1109. Indeks. Streszcz. ang.
Skocz do:Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki
Dodaj recenzje, komentarz
Spis treści:

  1. Wstęp
  2. Cezury czasowe
  3. Tematyka i cele badawcze
  4. Układ pracy
  5. Źródła archiwalne i publikowane
  6. Literatura
  7. Prolog. „Inny świat"
  8. „Przepis" na komunistę
  9. Stalin a mechanizm sowieckich czystek
  10. Patologiczna osobowość
  11. Czystki jako nieodzowna cecha systemu komunistycznego
  12. Przygotowania do III wojny światowej a wróg wewnętrzny
  13. W Polsce Ludowej
  14. Strategia terroru powszechnego
  15. Rozdział 1. „Dwójkarze". Wokół Włodzimierza Lechowicza, Alfreda Jaroszewicza i innych
  16. I. Siatka powiązań
  17. „Kompromitujące" dokumenty (1947-1948)
  18. Odwrócenie wektorów (1948 r.)
  19. Kontakty z Leonem i Ludwikiem Fersztami (druga połowa lat trzydziestych)
  20. Samuel Fogelson
  21. Pierwsze aresztowania (październik 1948 r.)
  22. II. Główny oskarżony. Włodzimierz Lechowicz („Zych")
  23. W „dwójce" (1933-1939)
  24. Okupacyjna tułaczka (1939-1942)
  25. W podwójnej konspiracji: AK i GL (1942-1944)
  26. Współpraca z Sowietami (1939-1942)
  27. W Stronnictwie i Zjednoczeniu Demokratycznym (1942-1945)
  28. Donosiciel i agent wpływu (sierpień 1944 - grudzień 1945 r.)
  29. Znane meldunki (marzec-grudzień 1945 r.)
  30. Próba dojścia do Rzepeckiego (1945 r.)
  31. Lechowicz a aresztowanie Moczarskiego (1945 r.)
  32. Spory o nadzór (1944-1945)
  33. Zarys powojennej kariery (1945-1948)
  34. Aresztowanie i warunki więzienne (1948-1956)
  35. Tematyka przesłuchań Włodzimierza Lechowicza (jesień 1948 - styczeń 1949 r.)
  36. Styczniowy przełom (1949 r.)
  37. Oskarżyć Spychalskiego
  38. Powołanie komisji KC PZPR i ocena dotychczasowych wyników śledztwa (1949 r.)
  39. Pół roku karceru (czerwiec - listopad 1949 r.)
  40. Przeniesienie Lechowicza (1950 r.)
  41. Opór i głodówki (1952-1955)
  42. Złagodzenie metod (1953-1955)
  43. Akt oskarżenia i proces Lechowicza (lipiec 1955 r.)
  44. Ponowne spotkanie z Moczarskim (maj 1956 r.)
  45. Redaktor, poseł, ambasador
  46. III. Alfred Jaroszewicz („Adam", „Gruby") i powstanie grupy „dwójkarskiej"
  47. W „dwójce"
  48. W stowarzyszeniach i związkach zawodowych. Kontakt z Buczyńskim i Lechowiczem (lata dwudzieste i trzydzieste)
  49. Współpraca z KPP (1929-1938)
  50. Dyrektor w zakładach zbrojeniowych (1934-1939)
  51. Agenturalne kontakty Jaroszewicza, Lechowicza i Buczyńskiego poza granicami Rzeczypospolitej (1931-1937 oraz 1939 r.)
  52. Od „Koła Inteligencji Stołecznej" do Gwardii Ludowej (1939-1942)
  53. Zamach na „dwójkarza" z ZWZ (1942 r.)
  54. Szef komunistycznego wywiadu ekonomicznego w Komendzie Głównej AK (1942-1944)
  55. O krok od wpadki (1943 r.)
  56. Powstanie warszawskie, obozy przejściowe, po „wyzwoleniu" (1944-1948)
  57. Aresztowanie i przebieg śledztwa (1948-1950/1951)
  58. Tematyka zarzutów (1948-1955)
  59. Tortury (1948-1949)
  60. Mokotów (1950-1955)
  61. Erotyczny „elaborat" (1949 r.)
  62. Rezultaty śledztwa (1948-1955)
  63. 1. Rzekoma prowokacja wobec pracowników ambasady ZSRS (1924 lub 1925 r.)
  64. 2. Współpraca z gestapowcem Wernerem
  65. 3. Szpiegostwo na rzecz gen. Tadeusza Pełczyńskiego „Grzegorza" i Oddziału II SG KG AK
  66. Przed procesem (styczeń-czerwiec 1955 r.)
  67. Mowa prokuratora Władysława Dymanta jako przykład orwellowskiego oskarżenia
  68. Wyrok (czerwiec 1955 r.)
  69. Uwolnienie i umorzenie (1956-1958)
  70. IV. Stanisław Niehaltowski („Sebastian")
  71. Pochodzenie. Praca na rzecz wywiadu sowieckiego
  72. Wojna i Sowieci. Droga do Gwardii (1939-1942)
  73. Współpraca z „Wiktorem" (1942 r.)
  74. Na dwie strony (1942-1944)
  75. Po wojnie (1945-1948)
  76. Aresztowanie i śledztwo (1948-1950)
  77. Skazany na śmierć w procesie „Startu" (grudzień 1951 r.)
  78. Widzenia
  79. Na procesie KWP (listopad 1952 r.).
  80. Uwolniony?
  81. V. Oskarżenia odpryskowe. Szkice do portretu wrogów wewnętrznych
  82. Stanisława Sowińska „Barbara" - łączniczka
  83. Szczęsny Dobrowolski vel Feliks Zamieński - dziennikarz
  84. Teodor Naumienko - kartograf
  85. Krystyna Arciuch- łączniczka (współtowarzyszki w celi: Anna Gecow i Stanisława Giercyk)
  86. Halina Siedlik - łączniczka
  87. Emilia Jaroszewicz - żona
  88. Hedda Bartoszek - łączniczka
  89. Eugenia Piwińska „Ewa?- znajoma, żona
  90. Władysław Wijato - zegarmistrz
  91. Podsumowanie
  92. Rozdział 2. Bracia Fieldowie. Spisek międzynarodowy a wróg wewnętrzny w Polsce (1949-1954)
  93. I. Ogniwa spisku Fieldów
  94. Wokół Noela Fielda (szkic zagadnienia)
  95. Początek sprawy „fieldowskiej" w Polsce (lato 1949 r.)
  96. Polskie ślady w międzynarodowym „spisku" – retrospekcja (1940-1944)
  97. Unitarian Service Committee
  98. Polskie ślady w międzynarodowym „spisku" - ciąg dalszy retrospekcji
  99. Romkowski i Światło w Budapeszcie (sierpień-wrzesień 1949 r.)
  100. Światło na procesie Rajka (druga połowa września 1949 r.)
  101. Wykładnia w polskich gazetach
  102. Aresztowanie Hermanna Fielda i pierwsze dni prowizorycznego śledztwa (22 sierpnia-początek września 1949 r.)
  103. Dwa i pół tygodnia na Koszykowej (sierpień-wrzesień 1949 r.)
  104. W piwnicy
  105. Charakterystyka Hermanna Fielda
  106. Pomagając uciekinierom (1939 r.)
  107. W powojennej Polsce (1947-1949)
  108. Przesłuchania Syrkusów (wrzesień 1949 r.)
  109. Wstępny bilans
  110. II. Znajomi braci Fieldów
  111. Antonina Lechtman
  112. 1. Młodość, emigracja i znajomość z Noelem Fieldem
  113. 2. Aresztowanie i śledztwo
  114. 3. Wspomnienie o matce
  115. Janusz Sokołowski
  116. 1. Komunistyczny dyplomata
  117. 2. „Szpieg"
  118. Jan Lis
  119. 1. Komunista bogaty i wykształcony
  120. 2. Aresztowanie i przemoc w śledztwie
  121. 3. Fazy śledztwa
  122. 4. Model fikcyjnej działalności „szpiega Jana Lisa"
  123. 5. Zamknięcie śledztwa
  124. 6. Wolność
  125. Anna Lis
  126. 1. Całe życic dla komunizmu
  127. 2. W więzieniu
  128. Leon Gecow
  129. 1. Życiorys trockisty
  130. 2. Aresztowanie
  131. 3. W poszukiwaniu modus vivendi
  132. 4. Fieldowie i przeszłość wileńska - retrospektywa przesłuchań
  133. 5. W gmatwaninie fałszywych zeznań
  134. 6. Wilno
  135. 7. Gecow o grze z bezpieką
  136. 8. Myśli o samobójstwie
  137. 9. Przyjaciel z dawnych lat - Kliszko
  138. 10. Proces
  139. 11. Śmierć
  140. Anna Gecow
  141. III. Hermann Field. Studium uwięzienia
  142. Próba adaptacji
  143. W samotności (od września do grudnia 1949 r.)
  144. Ze Stanisławem Mierzeńskim w celi (1949-1950)
  145. Interwencje ambasady amerykańskiej
  146. Kolejne lata w Miedzeszynie
  147. Po śmierci Stalina
  148. Odwilż
  149. IV. Hermann Field. Droga ku wolności
  150. Świat już wie
  151. Rozmowy z Julią Brystygier
  152. „Jutro będzie pan wolny"
  153. Trudy wolności
  154. „Kto jest ofiarą systemu?"
  155. Czas ostatecznej decyzji
  156. Rozmowy z Noelem
  157. Spotkanie z Mierzeńskim
  158. Mierzeński na wolności (1954-1957)
  159. Pożegnanie z Polską (listopad 1954 r.)
  160. W wolnym świecie: Szwajcaria.(listopad 1954 r.)
  161. W poszukiwaniu Fielda (1954-1955)
  162. Poza normami krajów cywilizowanych (1954—1955)
  163. Inwigilacja w Londynie (1955-1956)
  164. W Stanach Zjednoczonych (1956-1957)
  165. Ad acta (1951 r.)
  166. Glosa do sprawy Fielda
  167. Podsumowanie
  168. Grupa „fieldowska" a „gomułkowszczyzna" i porażka oskarżenia
  169. Rozdział 3. Wspólne ogniwo. Wokół Mariana Spychalskiego i „spychalszczyzny"
  170. I. Retrospekcja (1942-1945)
  171. Specjalna służba wywiadowcza PPR i Wywiad GL
  172. Portret Bogusława Hrynkiewicza
  173. Początek współpracy Hrynkiewicza ze;Spychalskim (1943 r.)
  174. Gestapo, Abwehra - Hrynkiewicz, Spychalski (1943-1944)
  175. Hrynkiewicz współpracownikiem Delegatury Rządu (1943 r.)
  176. Plan przechwycenia archiwum Delegatury Rządu
  177. 17 lutego 1944 r.
  178. Denuncjowanie przeciwników politycznych
  179. 1. Akcja dezinformacyjna
  180. 2. Denuncjacja AK i wpadka drukarni GL
  181. Swoboda działań Spychalskiego
  182. Akcja denuncjacyjna - kwestie sporne
  183. „Zdrajcy". Epilog współpracy Spychalskiego i Hrynkiewicza (1944-1950)
  184. II. Marian Spychalski w kręgu podejrzanych
  185. Architekt i komunista
  186. Żołnierz i zwierzchnik wywiadu
  187. Gra pozorów (1948-1949)
  188. Upadek polityczny (1948-1949)
  189. „Oczyszczenie" partii i samokrytyka Spychalskiego (1949 r.)
  190. Konsekwencje listopadowego zwrotu (1949 r.)
  191. Przyczyny aresztowania Mariana Spychalskiego
  192. Inwigilacja Spychalskiego (1949-1950)
  193. III. Więzień
  194. Aresztowanie Mariana Spychalskiego
  195. Warunki więzienne i metody śledcze (1950—1956)
  196. „Podpowiedzi", blankiety, „świadkowie"…
  197. Zachowanie Mariana Spychalskiego (1950-1955)
  198. IV. W poszukiwaniu oskarżenia i oskarżycieli
  199. Dwaj bracia Spychalscy
  200. 1. Józef Spychalski
  201. 2. Marian Spychalski o relacjach z bratem
  202. 3. Rzekoma współpraca Mariana Spychalskiego z AK i Gestapo
  203. 4. „Pertraktacje" z Komendą Główną AK 478
  204. Zeznania gen. Jerzego Kirchmayera (1950 r.)
  205. Próba przejęcia sprawy Spychalskiego przez GZI WP (1950 r.)
  206. Proces generałów a sprawa Spychalskiego (1951 r.)
  207. Proces „Startu" a sprawa Spychalskiego (1951 r.)
  208. Zeznania gen. Józefa Kuropieski a sprawa Spychalskiego (1950-1955)
  209. Szef wywiadu gen. Wacław Komar oskarża Spychalskiego (grudzień 1952 r.)
  210. Casus Wacława Komara
  211. Wacław Komar, Marian Spychalski, FON a proces generalski
  212. Rola marsz. Michała Żymierskiego (1951 r.)
  213. Konfrontacja Spychalski-Żymierski (1953 r.)
  214. Komar, Żymierski i Spychalski werbują ppłk. Jana Gerharda
  215. Władysław Bieńkowski i kolejna próba inkryminacji Spychalskiego
  216. 1. Szkic do portretu
  217. 2. Bieńkowski a Spychalski
  218. 3. Podsumowanie
  219. Nowotko, Finder, Fornalska
  220. Denuncjacja „reakcjonistów" i kasacja drukarni przy ul. Grzybowskiej jako motywy śledztwa
  221. Pokłosie procesu Slanskiego. Koncepcje procesu Mariana Spychalskiego (1952 r.)
  222. W oczekiwaniu na proces nad Wisłą. Plotki i intuicje (1952-1953)
  223. Koncepcje procesu Mariana Spychalskiego (1953 r.)
  224. V. W roli oskarżyciela
  225. Marian Spychalski potępia Władysława Gomułkę (1950-1953) 564
  226. Postawa I sekretarza KC PZPR i ostatni projekt aktu oskarżenia (1955-1956)
  227. Ostatni rok więzienia - podstawy prawne (1955-1956)
  228. Sytuacja w Biurze Politycznym KGPZPR (1956 r.)
  229. Zwolnienie Spychalskiego (1956 r.)
  230. Po latach (1970 r.)
  231. Rozdział 4. Niedoszły finał. Wokół Władysława Gomułki i innych
  232. I. Geneza - Rok 1944
  233. Przeszłość Władysława Gomułki
  234. Spory między Moskwą a Warszawą (styczeń-lipiec 1944 r.)
  235. Zdrada czy szansa? Rozmowy z Centralnym Komitetem Ludowym (1943-1944)
  236. „Iwaniuk"
  237. Zarzuty „partyjno-państwowe" (1944-1948)
  238. Artykuł w „Trybunie Wolności"
  239. II. Upadek polityczny sekretarza generalnego
  240. Szklarska Poręba (październik 1947 r.)
  241. Memoriał Baranowa (kwiecień 1948 r.)
  242. Czerwcowy rozłam (1948 r.)
  243. Gomułka a kolektywizacja (1947-1948)
  244. Gomułka a konflikt Stalin-Tito
  245. Plenum lipcowe (1948 r.)
  246. W Kowarach (vel Krzyżatce)
  247. Letnie posiedzenia kierownictwa (lipiec-sierpień 1948 r.)
  248. Bierut jedzie do Moskwy (15-16 sierpnia 1948 r.)
  249. Radkiewicz: „Ekstrasprawa mobilizacyjna?"
  250. „Kurtyna w górę", czyli plenum sierpniowo-wrześniowe (1948 r.)
  251. Gomułka u Stalina (9 grudnia 1948 r.)
  252. Bez jednoosobowej dyktatury
  253. „Pogrobowiec grupy prawicowej i nacjonalistycznej". Gomułka na kongresie zjednoczeniowym PPR i PPS (grudzień 1948 r.)
  254. Wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli
  255. Ostatnie publiczne oskarżenie (listopad 1949 r.)
  256. III. Sowieci o kierownictwie PZPR
  257. „Zostało po staremu" (1949-1951)
  258. Berman i casus Anny Duracz
  259. 1. Berman na celowniku (1949-1950)
  260. 2. Anna Duracz
  261. 3. Niedoszły oskarżony
  262. IV. Władysław Gomułka. Inwigilowany i aresztowany
  263. Szukając oskarżenia
  264. Inwigilacja Gomułków (1949-1951)
  265. Na marginesie zagadnienia Gomułków: lrma Korczyńska
  266. Ślub cywilny
  267. „Godzina zero": aresztowanie Gomułki
  268. Rewizje w domu
  269. Czy Gomułce groziło uprowadzenie?
  270. Na drodze do skompilowania zarzutów
  271. Bieńkowski obwinia Gomułkę (1951 r.)
  272. ...Jugosłowiański rezonans
  273. Śledztwo (1951-1953/1954)
  274. 1. Statystyka oraz zarys tematyki i przebiegu przesłuchań
  275. 2. Pierwsza seria przesłuchań
  276. 3. Pytania o konflikt z „Witoldem"
  277. 4. CKL-KRN
  278. 5. Lechowicz, Jaroszewicz i inni
  279. 6. Polityka personalna w Ministerstwie Ziem Odzyskanych
  280. 7. Dookoła Mariana Spychalskiego
  281. Znajomość i współpraca
  282. Próba podjęcia rozmów z płk. Janem Rzepeckim
  283. Archiwum Oddziału II Sztabu Głównego WP
  284. W sprawie „błędnej polityki kadrowej" w armii
  285. Nieufność wobec ZSRS
  286. Portret więźnia
  287. 1. Zachowanie Gomułki: życie codzienne i warunki osadzenia
  288. 2. Psychika, ciało i kuchnia. Stan zdrowia i opieka nad Gomułką
  289. 3. Listy do władz (1951-1952)
  290. V. Areszty odpryskowe
  291. Wanda Podgórska
  292. „Łysowa" (Zofia Gomułka)
  293. 1. Przesłuchania
  294. 2. Zachowanie
  295. 3. Gomułkowa na wolności
  296. Grzegorz Korczyński
  297. 1. Początki sprawy
  298. 2. Areszt
  299. 3. Przesłuchania Korczyńskiego
  300. 4. Warunki osadzenia
  301. 5. Koniec sprawy Korczyńskiego
  302. 6. ...i inni
  303. Zenon Kliszko
  304. Ignacy Loga-Sowiński
  305. VI. Powrót „Wiesława"
  306. Odzyskana wolność
  307. U steru partii i państwa
  308. Niedoszły proces
  309. Glosa do tematu: antysemityzm Gomułki
  310. Na koniec
  311. Rozdział 5. „Fabryka spisków". Od grupy specjalnej do Departamentu X MBP
  312. Grupa specjalna MBP
  313. Międzeszyn
  314. Podział obowiązków w grupie specjalnej MBP
  315. Pawilon X/XI i XII (A)
  316. Zadania i przebieg śledztw
  317. Powołanie Komisji Biura Politycznego do spraw Bezpieczeństwa Publicznego (1949 r.)
  318. Weryfikacja prac grupy śledczej (komisja wewnętrzna, 1949 r.)
  319. Biuro Specjalne MBP
  320. W tle spisku partyjnego - Mietkowski i Skulbaszewski
  321. Warunki więzienne
  322. Opieka medyczna. Przypadki zgonów
  323. Potęga szpiegomanii
  324. 1. Plotki i donosy (atmosfera szpiegomanii w środowisku komunistów)
  325. 2. Gadatliwa generałowa Spychalska
  326. 3. Figurant-minister Radkiewicz
  327. 4. Władysław Wolski: stronnik Sowietów, przegrany puczysta, wyklęty działacz
  328. 5. „Wysypka okazała się syfilisem" (Władysław Bieńkowski)
  329. 6. Przypadek Agnieszki Koryciorz (Fejgin i Światło w opałach)
  330. 7. Strach wśród ochroniarzy
  331. 8. „Atleta", „Dziobaty" i inni. Przykłady rozpracowań agenturalnych i ewidencyjnych dotyczących odchylenia : prawicowo-nacjonalistycznego (1950-1953)
  332. 9. W poszukiwaniu „haków" na Władysława Dworakowskiego i... Bolesława Mołojca
  333. 10. Szwagier
  334. Departament X MBP
  335. „Fabryka" i jej ludzie (kadra, warunki i metody pracy)
  336. Nikołaszkin
  337. Teren
  338. Rzecz o odpowiedzialności władz, czyli o faktycznym kierownictwie grupy specjalnej, Biura Specjalnego i Departamentu X MBP
  339. Departament X a Prokuratura Generalna
  340. Początek przełomu: ucieczka Światły
  341. Rozwiązanie Departamentu X MBP
  342. „Na bruku"
  343. Polski wyjątek
  344. Co zostało po wrogu wewnętrznym?
  345. Więzień komunista
  346. Końcowa impresja: w rekompensacie z Rakowieckiej do Orbisu
  347. Rozliczenia
  348. 1. Proces Różańskiego (1954) oraz Duszy i innych (1955-1959)
  349. 2. Jak rozliczyć Bermana?
  350. 3. Aresztowanie Romkowskiego i Fejgina
  351. 4. Komisja Romana Nowaka
  352. 5. Proces Romkowskiego, Różańskiego i Fejgina (1957 r.)
  353. 6. Tama dla dalszych rozliczeń
  354. 7. Ułaskawienia
  355. Postscriptum
  356. Spowiedź „chirurga rewolucji"
  357. Zakończenie

Zobacz spis treści



Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)

Wyp. dla Dorosłych
Aleja Niepodległości 20

Sygnatura: 94(438).083
Numer inw.: 106424
Dostępność: wypożyczana na 30 dni

schowekzlecenie


Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki:

book


Dodaj komentarz do pozycji:

Swoją opinię można wyrazić po uprzednim zalogowaniu.